Chuyện về ông là câu chuyện về một con người tài năng, yêu nước, một gia đình tử tế trung hậu, chuộng nghĩa tình và không coi trọng bạc tiền. Những người như ông, tiếc thay giờ đây hiếm hoi vô cùng.
Nhân chuyện buồn con gái ông mất ngày hôm qua trong hoàn cảnh rất đáng buồn, tin do ông Đoàn Ngọc Hải đưa, cùng đọc và cảm nhận về người tài trăm năm mới có được.
Kiến Trúc Sư Ngô Viết Thụ trước khi rời Sài Gòn có căn dặn: “Không được phát triển thành phố Sài Gòn về hướng Nam – Đông Nam. nếu muốn mở rộng Sài Gòn thì hãy mở rộng về hướng Tây – Tây Bắc. Vì hướng Nam – Đông Nam là nơi duy nhất thoát nước cho thành phố Sài Gòn.”
Các bộ óc “vĩ đại” đã cho phát triển Sài Gòn về hướng Nam – Đông Nam nên hệ lụy là vô phương cứu chữa về nạn ngập lụt cho thành phố Hồ Chí Minh hiện tại!
Vậy Kiến trúc sư Ngô viết Thụ Là Ai?
Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ đã trở thành một cây cao bóng cả của giới kiến trúc sư Việt Nam với nhiều công trình nổi tiếng và đồ sộ để lại như:
1. Dinh Độc Lập (nay là Hội trườngThống Nhất),
2. Viện Hạt nhân Đà Lạt,
3. Viện ĐH Huế,
4. Đại chủng viện Đà Lạt,
5. Chợ Đà Lạt,
5. Thánh đường Kẻ Sặt thuộc điạ phận Biên Hòa...,
6. Viện nguyên tử Đà Lạt (Nay thuộc viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam)
7. Nhà thờ chính tòa Phủ Cam
8. Nhà thờ Bảo Lộc
9. Trường Đại học Nông nghiệp Sài Gòn,
10. Trường Đại học Y khoa Sài Gòn,...
11. Khu công nghiệp An Hòa Nông Sơn,
12. Nhà máy dệt Phong Phú,
13. Khách sạn Hương Giang 1 tại Huế (1962),
14. Xây dựng mở rộng Khu Hội nghị Quốc tế tầng trên cùng của Khách sạn Majestic,
15. Thương xá Tam Đa (Crystal Palace),
16. Biệt thự góc Nguyễn Thị Minh Khai và Phạm Ngọc Thạch (trước là tư gia của ông bà Ưng Thi, nay là Tòa Lãnh Sự Trung Quốc),
17. Chung cư Pháp góc đường Điện Biên Phủ và Trần Quốc Thảo,
18. Tháp Tiêu Năng Khu cửa ngõ vào Trung tâm TP HCM từ đường Điện Biên Phủ,
19. Trung tâm Innotech (1975),
20. Quần thể Việt Nam Quốc Tự (chỉ xây dựng được khoảng 1/8 vì lý do thời cuộc),
21. Quy hoạch Kiến trúc Khu Thánh địa La Vang (với điêu khắc của điêu khắc sư Nguyễn Văn Thế), và
22. Câu lạc bộ Thủy Thủ Quảng Ninh.
như Nhà thờ chính tòa Vĩnh Long (1963),
23. Trụ sở Hàng không Việt Nam (1972),
kế Ty Thủy lợi Đắc Lắc (1976),
24. Bệnh viện Sông Bé 500 Giường (1985),
25. Khách sạn Century Huế (1990),
... còn vô số các công trình, mà ngay cả các đồng nghiệp của ông cũng không thể nhớ hết... Sức sáng tạo của ông ai cũng ngỡ ngàng và khâm phục.
Ngô Viết Thụ không chỉ đơn giản là một kiến trúc sư thiết kế những công trình để lại dấu ấn sâu sắc mà ông còn là một họa sĩ, nhà điêu khắc,... Những công trình kiến trúc của ông là sự tổng hòa giữa nét đẹp Á Đông và nét cổ điển của kiến trúc phương Tây.
Ngoài ra ông còn sành sỏi các loại nhạc cụ dân tộc như đàn nguyệt, đàn tranh, đàn kìm và sáo, và là một nhà thơ có tài, để lại hàng trăm bài thơ và bài viết.
Khi còn là sinh viên kiến trúc Paris, ông Ngô Viết Thụ đã đoạt giải Paul Bigot do Viện Hàn lâm tổ chức.
Nhờ đó, năm 1955 ông được ưu tiên mời tham dự giải Khôi nguyên La Mã mà không phải thi vòng loại sơ tuyển, chỉ dự thi ở ba vòng trong. Đây là một cuộc thi danh giá nên phải ganh đua với hàng trăm thí sinh xuất sắc của Âu châu. Ông đã chiến thắng, và là người châu Á đầu tiên và duy nhất cho đến nay đoạt giải Khôi nguyên La Mã.
Sau khi ông đoạt giải Khôi nguyên La Mã và kết thúc thời gian sống, làm việc ở cung điện Medicis tại Rome theo học bổng của giải thưởng, rất nhiều văn phòng KTS danh tiếng ở Pháp, Ý và một số nước khác đã đánh tiếng mời ông về làm việc với mức lương hậu hĩnh.
Tương lai rộng mở, ông có thể cùng vợ con định cư tại châu Âu để chung sống và tạo dựng sự nghiệp, tên tuổi.
Từ năm 1960, kiến trúc sư Ngô Viết Thụ về Việt Nam Cộng Hòa làm việc theo lời mời của Tổng thống Ngô Đình Diệm. Ông đã tổ chức triển lãm các dự án nghiên cứu của ông ở châu Âu tại Tòa Đô Chính Sài Gòn. Chính quyền và dư luận lúc ấy rất quan tâm đến dự án nối kết Sài Gòn với Chợ Lớn của ông bằng một khu trung tâm hành chính quốc gia mới. Rất tiếc là vì lý do thời cuộc và kinh phí eo hẹp, dự án này không thực hiện được.
Ông là thành viên Hội Kiến trúc Sư Pháp SADG (Société des Architectes Diplômés par le Gouvernement) Từ 1955. Thành viên Kiến trúc sư Đoàn Việt Nam từ năm 1958. Năm 1962, Ông là người châu Á đầu tiên trở thành Viện sĩ Danh dự của Viện Kiến trúc Hoa Kỳ (H.F. A.I.A.) đồng lúc với một số kiến trúc sư danh tiếng cùng thời như J.H. Van den Broek, Arne Jacobsen, Steen Eiler Rasmussen, Hector Mestre, Amancio Williams, Hernan Larrain-Errazuriz, Emilio Duhart H., Jerzy Hryniewiecki và John B. Parkin.
Sau năm 1975, Ông là cố vấn Ban Chấp hành Hội Kiến trúc sư Việt Nam, và cũng là cố vấn Ban Chấp hành Hội Kiến trúc sư TP HCM các nhiệm kỳ I, II, III, và IV. Ông là thành viên tổ chuyên gia tư vấn kiến trúc cho Thủ tướng Võ Văn Kiệt trong thời gian đương nhiệm của ông Kiệt.
Ông Ngô Viết Thụ rất giỏi nhưng phong cách sống rất giản dị. Năm 1993 ông được CQ thành phố Đà Lạt mời về thăm nhân kỷ niệm 100 năm hình thành, tôi chở ông bằng chiếc Honda cúp 80, xuống hồ ở Thung lũng Tình yêu với phong thái nhẹ nhàng, ông vẫn mặc bộ vest với chiếc quần tây màu xám nhạt, quần ống nhỏ thuộc model thập kỷ 60, ông không đồng ý việc CQ Tp DaLat nối thêm 1 phần khách sạn Mộng đẹp kéo dài để thành KS Hải Sơn (bây giờ). Theo ông việc nối thêm một dãy công trình vào KS cũ của ông đã thiết kế trước đây làm che khuất tầm nhìn chợ DaLat hướng đi từ dốc Lê Đại Hành, nếu làm được thì ông đã làm từ trước ngày giải phóng rồi. Vì thế khi bố trí ông nghỉ tại KS Anh Đào phải hủy bỏ mà bố trí ông nghỉ ở khách sạn khác kẻo ông sẽ ngứa mắt khi nhìn đưa con tinh thần mình bị chắp vá làm mất vẻ đẹp mỹ quan công trình chợ DaLat vốn có ban đầu.
Kiến trúc sư Ngô viết Thụ: MỘT NHÀ TRÍ THỨC TÀI NĂNG VÀ ĐỨC ĐỘ
✪ Khôi nguyên La Mã từ đất Việt:
Kiến trúc sư Ngô Viết Thụ sinh năm 1926 trong một gia đình nghèo ở Lang Xá, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Cha ông là Ngô Viết Quang, một giáo sư Trường Kỹ thuật Huế và là một nhà Nho học uyên thâm. Ông cũng là người thiết kế kiến trúc và trang trí cho một số công trình của dòng họ tại Huế. Lớn lên trong môi trường đó, Ngô Viết Thụ rất giỏi về Hán Nôm và cũng là một thợ tiện có tay nghề cao.
Hết trung học, ông thi đậu Cao đẳng kiến trúc Đà Lạt (một campus của Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương) và khăn gói lên đường. Lạ đường lạ xá, ông thấy một thiếu nữ bên đường bèn hỏi thăm. Mà người đó chính là Võ Thị Cơ, mối nhân duyên tiền định sau này thành phu nhân của ông.
Sau này cha của Võ Thị Cơ muốn tìm một sinh viên thật giỏi và có đạo đức, để làm gia sư dạy kèm cho con cô con gái cùng mấy đứa em trong nhà. Và chàng sinh viên mà ông ưng ý lại chính là Ngô Viết Thụ.
Ngày đó, Ngô Viết Thụ nổi tiếng là một chàng sinh viên kiến trúc học giỏi và đẹp trai. Lúc đầu anh chỉ mới xem cô gái Võ Thị Cơ khi ấy như người em, cho nên dù quen và đi chơi với cô gái nào, cũng về kể lại hết cho cô nghe. Nhưng với thời gian, anh nhận ra cô là người có phẩm hạnh đáng quý hơn hết, vì vậy mà tình cảm giữa hai người dần dần nảy nở, phát triển và làm đám cưới vào năm 1948.