Lịch-sử văn-học và Văn-học-sử
Để hiểu rõ các từ-ngữ trên đây, không gì bằng lắng nghe lời giải thích của người có đủ thẩm-quyền về nghiên-cứu văn-học: LM Thanh-Lãng Đinh Xuân Nguyên (1926-1990), Tiến sĩ văn-chương, đại học Fribourg, Thụy-Sĩ, giáo-sư thực-thụ, trưởng ban Việt-văn, Đại-học Văn-khoa Saigon từ 1957 đến tháng Tư 1975, Chủ-tịch Trung-tâm Văn-bút Việt-Nam (1960-1975).
Sau đây là nguyên văn chép từ từ BIỂU NHẤT LÃM VĂN HỌC CẬN ĐẠI của giáo sư, nxb Tự-Do, Saigon, 1958. Giá bán: 40đ.
“Đây là ba từ-ngữ mà các bạn hay nghe nói đến làm nhiều người thắc mắc: lịch-sử văn-học (Histoire littéraire), văn-học-sử (Histoire de la littérature), phê-bình văn-học (Critique littéraire).
Hiểu theo tiếng chuyên-môn và trên lý-thuyết, LỊCH-SỬ VĂN-HỌC gồm tất cả mọi tác-phẩm trong lãnh-vực văn của một tiếng nói. Nó liệt-kê danh-sách chúng. Lịch-sử văn-học, vì thế, có mục-đích thu-thập những phê-phán, những sự kiện liên-quan đến mọi tác-phẩm văn-chương của một nước. Lịch-sử văn-học phân-tích mọi tác-phẩm văn-chương không phân-biệt giá-trị hơn kém.
PHÊ-BÌNH VĂN-HỌC là công việc lựa chọn để giữ lại những tác-phẩm có giá trị và loại bỏ những tác-phẩm không giá trị, phân-biệt những tác-phẩm nào chỉ ở trong địa-hạt LỊCH-SỬ VĂN-HỌC và những tác-phẩm nào được vào lãnh-vực văn-học-sử.
VĂN-HỌC-SỬ đi sâu xa hơn: giữa cái đống vô cùng bề bộn của lãnh-vực văn mà lịch-sử văn-học đã bàn đến, văn-học-sử sẽ làm công việc tuyển lựa. Nó chỉ dừng lại để khảo-sát những văn-phẩm có một giá-trị thực sự về nghệ-thuật, về tư-tưởng hay về ảnh-hưởng để nêu lên những mối tương-quan mật-thiết giữa các tác-phẩm. ”
(sđd. tr. 11)
Tây-đô, sáng chủ-nhật July 18th 2017 |