TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[ledinhduc]

Những Vì Sao

( Alphonse Daudet)

(Thân Tặng LTT)
Khi tôi chăn chiên tại sườn núi Lubéron, đôi khi tôi đã phải trải qua nhiều tuần liên tiếp không thấy một bóng ma nào cả, chỉ một mình tôi cô độc trong cánh đồng xanh với chú chó Labri, và đàn cừu. Thỉnh thoảng, có người tu sĩ dòng kín trong vùng Mont de L"Ure đi ngang qua để kiếm vật dụng cần thiết, cũng có khi tôi gặp vài khuôn mặt đen đúa của những người làm mỏ than tại vùng Piémont; nhưng tất cả có dáng dửng dưng, im lặng vì sống đời cô độc quen rồi, họ mất luôn cả bản tính chuyện trò vụn vặt, họ cũng chẳng biết chuyện gì đang được rêu rao dươi kia trong những làng xóm và trong tỉnh nhỏ .
Cho nên cứ mỗi nửa tháng, khi được nghe từ trên đường đi lên núi , tiếng chuông leng keng của chú lừa già, đem thực phẩm cho mỗi nửa tháng lên, rồi dần dần tôi thấy xuất hiện, trên sườn núi, cái đầu của cậu bé giúp việc trong nông trại hay bộ tóc đỏ của dì Norade, tôi rất hạnh phúc và vui mừng. Tôi bắt họ kể cho tôi nghe những tin tức mới từ vùng dưới chân núi, những buổi lễ rửa tội cho trẻ con, những đám cưới ; nhưng điều tôi chú ý nhất, vẫn là những cậu chuyện mới lạ xảy ra chung quanh cô con gái ông chủ, cô Stéphanette, cô gái với sắc đẹp lộng lẫy nhất vùng . Giả vờ như không mấy quan tâm, tôi nghe ngóng tin tức về cô, xem cô có đi dự nhiều dạ tiệc không, có nhiều chàng trai mới nào theo trồng cây si cô không; và nếu có ai hỏi tôi những điều như thế có ích lợi gì cho tôi, một chú chăn cừu nghèo khó trên sườn núi, thì tôi xin trả lời rằng tôi 20 tuổi rồi, và theo tôi cô Stéphanette là người đẹp nhất trên cõi đời này mà tôi đã được biết .
Vào một sáng Chủ nhật , trong lúc đợi lương thực hàng tháng, tôi bỗng nhận thấy nó đến chậm trễ hơn thường lệ . Vào lúc sáng tôi tự nhủ lòng: Chắc là tại lỗi của buổi lễ lớn tại nhà thờ, đến trưa, trời đổ giông lớn, thì tôi lại nghĩ tại con lừa không chịu lên đường vì đường trơn trượt . Cuối cùng, ba tiếng sau, cơn mưa đã tạnh, vùng núi lấp lánh nước dưới ánh mặt trời, tôi nghe giữa tiếng nuớc chảy róc rách của các lá và tiếng suối chảy tràn qua bờ, là tiếng chuông reo của chú lừa, thật vui tươi, đầy hạnh phúc như tiếng chuông vui tai nhà thờ vào ngày lễ Phục Sinh .
Nhưng không phải cậu bé miarro của trại, hay dì Norade dẫn chú lừa đi . Mà là ... các bạn thử đoán xem là ai ? Cô tiểu thư của chúng ta, Trời ạ, chính cô nàng bằng xương bằng thịt, ngồi ngay ngắn giữa những giỏ mây, má hồng hào vì khí núi và vì cơn mưa giông vừa qua . Thằng bé bị ốm, và dì Norade đi thăm các con dì, người đẹp Stéphanette cho tôi biết như thế, khi cô đang leo xuống lừa, và nàng đã đến muộn vì bị lạc đường.
Trông cách phục sức của nàng, áo đẹp mặc ngày Chủ Nhật, với khăn cột hoa, váy reng lộng lãy, nhìn giống như nàng đã đến muộn một buổi dạ vũ nào đó, chứ không có vẻ gì là bị lạc đuờng tại các bụi rậm ven núi đồi . Ồh, thật là một sinh vật tuyệt vời! Đôi mắt tôi nhìn nàng không biết chán . Quả thật, tôi chưa bao giờ có dịp nhìn cô bé gần đến thế! Một đôi lần vào khoảng mùa Đông, khi đoàn chiên đi lạc xuống đồng, và tôi vào trại để dùng cơm tối, cô bé đã đi ngang qua phòng ăn rất vội, hình như không bao giờ nói chuyện với những người làm công, dáng điệu lúc nào cũng hơi xa cách, với một tí kiêu kỳ . Và bây giờ, nàng tiên hiện diện trước mặt tôi đây, cho riêng mình tôi thôi, có điên đầu không chứ ?
Sau khi lấy lương thực trong các làn mây ra, nàng Stéphanette bắt đầu tò mò nhìn chung quanh . Nàng vén nhẹ chiếc váy đẹp của ngày Chủ Nhật lên, để khỏi lấm bùn, và bước vào căn lều của tôi, cô muốn xem chỗ tôi ngủ, cái đệm rơm phủ lông cừu, cái áo choàng tôi móc lên tường, cây thập tự, miếng đá lửa . Tất cả những vật đó có vẻ mang cho nàng một niềm ngạc nhiên thích thú .
- À, thì ra anh sống tại đây à, anh chăn cừu dễ thương của tôi ơi ? Anh làm gì để khỏi buồn chán khi sống một mình nơi đây ? Anh thường hay làm gì ? Anh nghĩ đến điều gì ? .. Thật tình tôi rất muốn trả lời rằng : Tôi hay nghĩ đến cô đó, cô chủ à, mà thực sự tôi sẽ chẳng nói dối tí nào cả; nhưng tâm hồn bối rối mạnh, tôi đã ấp úng chẳng nói nên lời nào cả . Tôi nghĩ rằng nàng cũng đã nhận thấy điều đó, và cô bé láu lỉnh này lấy làm thích thú và muốn tăng thêm sự bối rối của tôi với những câu hỏi tinh nghịch của nàng .
- Thế cô bạn gái của anh thì sao, anh chăn cừu, cô ấy có thỉnh thoảng lên thăm anh không ? ... Có lẽ cô sẽ cưỡi con dê bằng vàng, hay nhờ cô tiên Estérelle chỉ cần nhón chân một cái là bay đến đây thôi ...”
Chính cô bé mới giống nàng tiên Estérelle, khi nói chuyện với tôi, mái tóc nghiêng nghiêng và tiếng cười vui thánh thót, và nàng vội vàng muốn đi về ngay, cho tôi có cảm tưởng cuộc viếng thăm của cô bé như thể là nàng tiên đã xuất hiện vậy .
- Chào anh chăn cừu nhé !
- Kính chào cô chủ !
Và rồi nàng ra đi, đem theo những giỏ mây trống.
Khi cô mất dạng trên lối mòn của lưng núi, tôi có cảm giác như những hòn cuội, sào sạc dưới vó chú lừa, đang rơi từng viên một trên trái tim tôi . Tôi còn nghe mãi tiếng lăn của chúng thật lâu, thật lâu; và cho đến cuối ngày tôi vẫn còn mơ màng, không dám nhúc nhích vì sợ chúng sẽ biến mất khỏi giấc mơ hoa của tôi .
Và khi chiều xuống, đáy thung lũng bắt đầu xanh thẫm và những con cừu lại xúm xít với nhau với những tiếng kêu vui tai, sửa soạn về lại chỗ ngủ, tôi nghe tiếng ai hớt hải gọi mình từ lưng núi, rồi tôi thấy cô tiểu thư của chúng ta xuất hiện, hết dáng điệu vui tươi của lúc trước, nhưng run cầm cập vì ướt lạnh, sợ hãi, và quần áo cô ướt đẫm. Trên đường về, khi cố vượt qua con suối bị lũ lụt nước sau cơn giông bão, mà cô bé cứ cố lội qua , suýt nữa cô bị đuối. Khổ thân chưa, vào giờ này, không thể nào nghĩ đến chuyện về lại nông trại, trên con đường mòn gập ghềnh, cô tiểu thư không thể nào tìm được đường về một mình, mà tôi thì không thể bỏ đàn chiên được .
Tư tưởng phải ngủ lại qua đêm trên núi làm nàng lo ngại không ít, sự lo lắng hiện thấy rõ trên nét mặt nàng Còn tôi, chỉ biết cố hết sức trấn an nàng:
- Vào tháng Bảy, ngày dài nhưng đêm rất ngắn, cô chủ à .. chỉ có phải trải qua một chút phiền muộn một tí thôi mà ...
Và tôi vội vàng nhóm một ngọn lửa lớn, để hơ chân tay và áo đầm của nàng, tất cả đã ướt sủng khi lội qua suối . Rồi tôi đem cho cô ít sữa tươi, những khoanh phó mát nhỏ, nhưng cô bé đáng thương này không còn bụng dạ nào để nghĩ gì đến chuyện sưởi ấm, hay ăn uống gì cả; phải nhìn thấy những hàng nước mắt chảy quanh trong đôi mắt nàng , tôi cũng chỉ muốn òa khóc theo luôn .
Lúc này màn đêm đã xuống hoàn toàn. Chỉ còn lại trên đỉnh núi một chút bụi xám nho nhỏ, một làn khói sáng mờ nhạt vào lúc mặt trời sắp tắt . Tôi bảo nàng tiểu thư vào nằm nghỉ trong căn chòi bé nhỏ của tôi . Trên đám rơm mới, tôi đã trải một bộ lông cừu mới toanh, sau khi tôi chúc nàng ngủ ngon, tôi ra ngồi ngoài canh cửa ... Chúa đã làm chứng cho tôi, dù ngọn lửa tình yêu làm nóng sôi cả trái tim tôi, nhưng hoàn toàn không có một ý nghĩ xấu xa nào len vào tâm hồn tôi cả, chỉ có một niềm kiêu hãnh lớn khi nghĩ đến trong góc lều nhỏ của cánh đồng xanh trên núi này, có cô nàng xinh đẹp Stéphanette đã xuất hiện .
Cô bé không chợp mắt được . Tiếng mấy con cừu cựa quậy, xào xạc trên đống rơm, đôi khi chúng lại cất tiếng kêu be be nho nhỏ trong giấc mơ của chúng. Cô bé bèn lững thững đi ra và ngồi xuống bên đống lửa . Tôi vội khoác lên vai nàng một tấm khăn choàng lông cừu của tôi, và chúng tôi ngồi bên cạnh nhau như thế, im lặng chẳng nói gì với nhau cả .
Nếu bạn đã có lúc trải qua một đêm ngoài trời, dưới một bầu trời đầy sao, thì bạn biết là vào giờ mà mọi người đang yên giấc, một thế giới kỳ lạ lại đang thức dậy trong cô đơn và yên lặng. Lúc ấy, tiếng suối nghe thanh thoát hơn, những ánh sáng nhỏ như bóng ma trơi bay trên mặt nước . Tất cả những linh hồn của núi tự do qua lại ; trong không gian nghe như có tiếng cựa quậy, những tiếng động bình thường không thể cảm nhận được, như thể ta có thể nghe được tiếng chuyển mình của các thân cây đang lớn lên chậm chạp, đám cỏ mọc vươn lên cao đôi chút . Ban ngày, là đời sống của sinh vật, nhưng ban đêm, là cuộc sống của các thể vật . Khi chúng ta chưa quen, chúng ta sẽ có cảm giác sợ hãi ... Thế nên, nàng tiểu thư của chúng ta run lập cập và ngồi sát vào tôi mỗi khi có tiếng động vang lên. Rồi một lúc, có một tiếng kêu dài, buồn bã, phát ra từ mặt ao sáng lập lòe từ phía dưới, vọng lên tận chỗ chúng tôi ngồi . Vừa lúc đó một ngôi sao băng rơi ngoằn ngòeo ngang qua đầu chúng tôi, như thể tiếng than van mà chúng tôi vừa nghe được, đem theo cùng với nó một luồng ánh sáng vậy .
- Cái gì thế hả anh ? Stéphannette hỏi tôi, giọng nhỏ xuống .
- Thưa Cô chủ , đó là một linh hồn đã vừa vào cõi Thiên đàng .
Và tôi lẳng lặng làm dấu thánh giá . Nàng cũng làm dấu thánh giá , mặt vẫn mải ngước nhìn lên bầu trời, đầy cảm nhận . Rồi cô nói:
- Có thật không, anh chăn cừu, các anh là phù thủy, những người có lối sống khác chúng tôi ?
- Không phải vậy đâu, thưa cô Chủ . Nhưng vì chúng tôi sống tại đây, gần gũi các vì sao hơn, nên chúng tôi biết nhiều điều xảy ra hơn là các người sống dưới đồng bằng .
Mặt cô vẫn đăm đăm nhìn lên trời, đầu chống lên bàn tay, người choàng tấm chăn cừu, trông cô giống như một thiên thần hộ mệnh .
- Nhiều sao quá ! Thật là đẹp tuyệt vời ! Chưa bao giờ tôi lại có dịp thấy nhiều vì tinh tú đến như thế! . Anh chăn cừu à, anh có biết tên của những vì sao này không?
- Biết chứ cô chủ .. Này nhé, ngay trên đỉnh đầu chúng ta, là giải Ngân Hà, con đường Sữa (The Milky Way) của thánh Jacques . Ông ta đi từ nước Pháp thẳng đến xứ Tây Ban Nha . Chính Thánh Jacques de Galice đã vẽ con đường này cho người hùng Charlemagne đi đánh nhau với quân giặc Sarrasins . Xa hơn nữa , cô thấy kìa chiếc xe ngựa chở linh hồn (chòm Đại Hùng Tinh) với bốn cái trục sáng chói . Ba ngôi sao đi đằng trước là ba con thú, và con đi cạnh con thứ ba là người cưỡi xe . Cô có thấy chung quanh chúng là một hàng loạt ngôi sao rơi rụng xuống không ? Đấy là những linh hồn mà Thượng Đế không muốn chúng đến cạnh Ngài .. Xa xa hơn nữa, là chòm sao của Ba Vì Vua (Orion hay chòm Hiệp Sĩ). Đó là chòm sao mà chúng tôi hay dùng để xem giờ giấc, những người như chúng tôi đó . Chỉ cần nhìn chúng, là tôi biết bây giờ đã quá nửa đêm rồi . Đàng xa nữa, phía ngôi sao đêm, là ngôi sao Jean de Milan, ngọn đuốc của các vì tinh tú . Mấy anh chăn cừu đã kể lại như thế này nhé, vào một đêm nọ, anh chàng Jean de Milan, cùng chòm Ba Vua và chòm Kim Ngưu (Pléiades), được mời đến dự đám cưới của người bạn của các vì sao này . Sao Kim Ngưu, vội vã đi trước, vì thế vì sao này nằm ở vị trí cao nhất . Nhìn trên xa kìa, tận trên bầu trời cao đó . Sao Ba Vua nằm phía dưới, đang theo đuôi chàng Kim Ngưu , còn cậu ấm lười biếng Jean de Milan, vì thức dậy muộn, đã nằm tận cuối cùng, và cậu tức giận, bèn ném cây gậy lên . Vì thế vì sao "Ba Vua" còn được gọi là "Cây Gậy của chàng Jean de Milan" . .. Nhưng mà cô chủ à, ngôi sao đẹp nhất của các vì sao, là sao của chúng tôi, “ vì sao của các chú chăn chiên”, ngôi sao mọc lên để soi sáng đường, lúc tờ mờ bình minh, khi chúng tôi lùa đàn cừu ra đồng, và lúc hoàng hôn khi chúng tôi đem cừu về . Chúng tôi gọi nói là la Maguelonne, nàng Maguelonne chạy theo chàng Thổ Tinh( Saturn), và cứ bảy năm lại làm đám cưới với chàng một lần .
- Thôi đi anh chăn chiên à, tinh tú mà cũng biết làm đám cưới à ?
- Thưa cô chủ , đó là sự thật mà !
Và lúc tôi đang tìm mọi cách để giải nghĩa cho nàng thế nào là đám cưới của các vì sao thì tôi cảm thấy một vât gì vừa mát lại vừa mềm mại, đè nhẹ nhàng lên vai tôi . Đầu cô chủ, mệt mỏi quá nên đã thiếp đi và gối lên vai tôi, cùng tiếng xột xoạt dễ thương của giây buộc tóc bằng kim tuyến, và suối tóc mơ của nàng. Nàng tựa người như thế, chẳng chút cựa quậy, cho đến khi mầu xám trên bầu trời tan dần, bị nhạt nhòa bởi ánh sáng ban mai của bình mình. Tôi nhìn nàng ngủ, và tôi như được các vì thánh che chở trong buổi tối trong lành này, với toàn ý nghĩ trong sáng. Chung quanh chúng tôi, các vì sao tiếp tục cuộc diễn hành im lặng của chúng, ngoan ngoãn như một đàn chiên khổng lồ; và tự nhiên tôi chợt nghĩ rằng giữa muôn vàn vì sao đó, một vì sao sáng và xinh đẹp nhất, lóng lánh nhất, đã bay lạc đường, và đến hạ cánh trên vai tôi để ngủ yên.

[Đinh Hương]

Hôm nay có người nhắc đến "Những Vì Sao" nên ĐH đi lục tủ sách tìm lại câu chuyện dễ... thương này.  Thế ai đã là Stéphanette của LĐĐ vậy?

[ledinhduc]

Đinh Hương thân-mến:
Cám ơn Đ.H. đã nhắc lại một câu chuyện quá dễ thương mà ai đọc cũng không khỏi rung động và mong mình là người trong cuộc  ....

Ngày xưa, Stephanette của LĐ.Đ. cắt tóc ngang vai, có một cái răng khểnh rất đáng yêu...Người trong mộng này cũng đôi lần dành cho người chăn cừu mơ màng đôi nụ cười duyên dáng.

Nghe nói, vì sao lạc ấy, giờ đang ở một khoảng trời nào đó của vùng Bắc Mỹ xa xôi này....

[moa]

Chào các bạn ledinhduc & Đinh Hương.

Rinh về cho ledinhduc nguyên tác của Những Vì Sao nhé. Chúc vui vẻ.

LES ÉTOILES
Récit d'un berger provençal
(Lettres de mon moulin - Alphonse Daudet)

Du temps que je gardais les bêtes sur le Luberon, je restais des semaines entières sans voir âme qui vive, seul dans le pâturage avec mon chien Labri et mes ouailles. De temps en temps l'ermite du Mont-de l'Ure passait par là pour chercher des simples ou bien j'apercevais la face noire de quelque charbonnier du Piémont ; mais c'étaient des gens naïfs, silencieux à force de solitude, ayant perdu le goût de parler et ne sachant rien de ce qui se disait en bas dans les villages et les villes. Aussi, tous les quinze jours, lorsque j'entendais, sur le chemin qui monte, les sonnailles du mulet de notre ferme m'apportant les provisions de quinzaine, et que je voyais apparaître peu à peu, au-dessus de la côte, la tête éveillée du petit miarro (garçon de ferme) ou la coiffe rousse de la vieille tante Norade, j'étais vraiment bien heureux. Je me faisais raconter les nouvelles du pays d'en bas, les baptêmes, les mariages ; mais ce qui m'intéressait surtout, c'était de savoir ce que devenait la fille de mes maîtres, notre demoiselle Stéphanette, la plus jolie qu'il y eût à dix lieues à la ronde. Sans avoir l'air d'y prendre trop d'intérêt, je m'informais si elle allait beaucoup aux fêtes, aux veillées, s'il lui venait toujours de nouveaux galants ; et à ceux qui me demanderont ce que ces choses-là pouvaient me faire, à moi pauvre berger de la montagne, je répondrai que j'avais vingt ans et que cette Stéphanette était ce que j'avais vu de plus beau dans ma vie.
Et un dimanche que j'attendais les vivres de quinzaine, il se trouva qu'ils n'arrivèrent que très tard. Le matin je me disais : “ C'est la faute de la grand-messe ” ; puis, vers midi, il vint un gros orage, et je pensai que la mule n'avait pas pu se mettre en route à cause du mauvais état des chemins.
Enfin, sur les trois heures, le ciel étant lavé, la montagne luisante d'eau et de soleil, j'entendis parmi l'égouttement des feuilles et le débordement des ruisseaux gonflés, les sonnailles de la mule, aussi gaies, aussi alertes qu'un grand carillon de cloches un jour de Pâques. Mais ce n'était pas le petit miarro ni la vieille Norade qui la conduisait. C'était...
devinez qui !... notre demoiselle, mes enfants ! notre demoiselle en personne, assise droite entre les sacs d'osier, toute rose de l'air des montagnes et du rafraîchissement de l'orage.
Le petit était malade, tante Norade en vacances chez ses enfants. La belle Stéphanette m'apprit tout ça, en descendant de sa mule, et aussi qu'elle arrivait tard parce qu'elle s'était perdue en route ; mais à la voir si bien endimanchée, avec son ruban à fleurs, sa jupe brillante et ses dentelles, elle avait plutôt l'air de s'être attardée à quelque danse que d'avoir cherché son chemin dans les buissons. ô la mignonne créature ! Mes yeux ne pouvaient se lasser de la regarder. Il est vrai que je ne l'avais jamais vue de si près.
Quelquefois l'hiver, quand les troupeaux étaient descendus dans la plaine et que je rentrais le soir à la ferme pour souper, elle traversait la salle vivement, sans guère parler aux serviteurs, toujours parée et un peu fière... Et maintenant je l'avais là devant moi, rien que pour moi ; n'était-ce pas à en perdre la tête ?
Quand elle eut tiré les provisions du panier Stéphanette se mit à regarder curieusement autour d'elle. Relevant un peu sa belle jupe du dimanche qui aurait pu s'abîmer elle entra dans le parc, voulut voir le coin où je couchais, la crèche de paille avec la peau de mouton, ma grande cape accrochée au mur, ma crosse, mon fusil à pierre. Tout cela l'amusait.
- Alors c'est ici que tu vis, mon pauvre berger ? Comme tu dois t'ennuyer d'être toujours seul ! Qu'est-ce que tu fais ? À quoi penses-tu ?...
J'avais envie de répondre : “ À vous, maîtresse ”, et je n'aurais pas menti ; mais mon trouble était si grand que je ne pouvais pas seulement trouver une parole. Je crois bien qu'elle s'en apercevait, et que la méchante prenait plaisir à redoubler mon embarras avec ses malices :
- Et ta bonne amie, berger, est-ce qu'elle monte te voir quelquefois ?... Ça doit être bien sûr la chèvre d'or ou cette fée Estérelle qui ne court qu'à la pointe des montagnes...
Et elle-même, en me parlant, avait bien l'air de la fée Estérelle, avec le joli rire de sa tête renversée et sa hâte de s'en aller qui faisait de sa visite une apparition.
- Adieu, berger.
- Salut, maîtresse.
Et la voilà partie, emportant ses corbeilles vides.
Lorsqu'elle disparut dans le sentier en pente, il me semblait que les cailloux, roulant sous les sabots de la mule, me tombaient un à un sur le coeur. Je les entendis longtemps, longtemps ; et jusqu'à la fin du jour,je restai comme ensommeillé, n'osant bouger de peur de faire en aller mon rêve. Vers le soir, comme le fond des vallées commençait à devenir bleu et que les bêtes se serraient en bêlant l'une contre l'autre pour rentrer au parc, j'entendis qu'on m'appelait dans la descente, et je vis paraître notre demoiselle, non plus rieuse ainsi que tout à l'heure, mais tremblante de froid, de peur, de mouillure. il paraît qu'au bas de la côte elle avait trouvé la Sorgue grossie par la pluie d'orage, et qu'en voulant passer à toute force, elle avait risqué de se noyer. Le terrible, c'est qu'à cette heure de nuit il ne fallait plus songer à retourner à la ferme ; car le chemin par la traverse, notre demoiselle n'aurait jamais su s'y retrouver toute seule, et moi je ne pouvais pas quitter le troupeau. Cette idée de passer la nuit sur la montagne la tourmentait beaucoup, surtout à cause de l'inquiétude des siens. Moi, je la rassurais de mon mieux :
- En juillet, les nuits sont courtes, maîtresse... Ce n'est qu'un mauvais moment.
Et j'allumai vite un grand feu pour sécher ses pieds et sa robe toute trempée de l'eau de la Sorgue.
Ensuite j'apportai devant elle du lait, des fromageons ; mais la pauvre petite ne songeait ni à se chauffer ni à manger, et de voir les grosses larmes qui montaient dans ses yeux, j'avais envie de pleurer, moi aussi.
Cependant la nuit était venue tout à fait. Il ne restait plus sur la crête des montagnes qu'une poussière de soleil, une vapeur de lumière du côté du couchant. Je voulus que notre demoiselle entrât se reposer dans le parc. Ayant étendu sur la paille fraîche une belle peau toute neuve, je lui souhaitai la bonne nuit, et j'allai m'asseoir dehors devant la porte... Dieu m'est témoin que, malgré le feu d'amour qui me brûlait le sang, aucune mauvaise pensée ne me vint ; rien qu'une grande fierté de songer que dans un coin du parc, tout près du troupeau curieux qui la regardait dormir, la fille de mes maîtres,  comme une brebis plus précieuse et plus blanche que toutes les autres, reposait, confiée à ma garde. Jamais le ciel ne m'avait paru si profond, les étoiles si brillantes... Tout à coup, la clairevoie du parc s'ouvrit et la belle Stéphanette parut. Elle ne pouvait pas dormir. Les bêtes faisaient crier la paille en remuant, ou bêlaient dans leurs rêves. Elle aimait mieux venir près du feu. Voyant cela, je lui jetai ma peau de bique sur les épaules, j'activai la flamme, et nous restâmes assis l'un près de l'autre sans parler Si vous avez jamais passé la nuit à la belle étoile, vous savez qu'à l'heure où nous dormons, un monde mystérieux s'éveille dans la solitude et le silence.
Alors les sources chantent bien plus clair, les étangs allument des petites flammes. Tous les esprits de la montagne vont et viennent librement ; et il y a dans l'air des frôlements, des bruits imperceptibles, comme si l'on entendait les branches grandir, l'herbe pousser. Le jour, c'est la vie des êtres ; mais la nuit, c'est la vie des choses.
Quand on n'en a pas l'habitude, ça fait peur... Aussi notre demoiselle était toute frissonnante et se serrait contre moi au moindre bruit. Une fois, un cri long, mélancolique, parti de l'étang qui luisait plus bas, monta vers nous en ondulant. Au même instant une belle étoile filante glissa par-dessus nos têtes dans la même direction, comme si cette plainte que nous venions d'entendre portait une lumière avec elle.
- Qu'est-ce que c'est ? me demanda Stéphanette à voix basse.
- Une âme qui entre en paradis, maîtresse ; et je fis le signe de la croix.
Elle se signa aussi, et resta un moment la tête en l'air, très recueillie. Puis elle me dit :
- C'est donc vrai, berger, que vous êtes sorciers, vous autres ?
- Nullement, notre demoiselle. Mais ici nous vivons plus près des étoiles, et nous savons ce qui s'y passe mieux que des gens de la plaine.
Elle regardait toujours en haut, la tête appuyée dans la main, entourée de la peau de mouton comme un petit pâtre céleste :
- Qu'il y en a ! Que c'est beau ! Jamais je n'en avais tant vu... Est-ce que tu sais leurs noms, berger ?
- Mais oui, maîtresse... Tenez ! juste au-dessus de nous, voilà le Chemin de saint Jacques (la voie lactée). il va de France droit sur l'Espagne. C'est saint Jacques de Galice qui l'a tracé pour montrer sa route au brave Charlemagne lorsqu'il faisait la guerre aux Sarrasins 1. Plus loin, vous avez le Char des âmes (la grande Ourse) avec ses quatre essieux resplendissants. Les trois étoiles qui vont devant sont les Trois bêtes, et cette toute petite contre la troisième c'est le Charretier. Voyez-vous tout autour cette pluie d'étoiles qui tombent ? Ce sont les âmes dont le bon Dieu ne veut pas chez lui... Un peu plus bas, voici le Râteau ou les Trois rois (Orion). C'est ce qui nous sert d'horloge, à nous autres. Rien qu'en les regardant, je sais maintenant qu'il est minuit passé. Un peu plus bas, toujours vers le midi, brille Jean de Milan, le flambeau des astres (Sirius).
Sur cette étoile-là, voici ce que les bergers racontent. Il paraît qu'une nuit Jean de Milan, avec les Trois rois et la Poussinière (la Pléiade), furent invités à la noce d'une étoile de leurs amies. La Poussinière, plus pressée, partit, dit-on, la première, et prit le chemin haut. Regardez-la, là-haut, tout au fond du ciel. Les Trois rois coupèrent plus bas et la rattrapèrent ; mais ce paresseux de Jean de Milan, qui avait dormi trop tard, resta tout à fait derrière, et furieux, pour les arrêter leur jeta son bâton.
C'est pourquoi les Trois rois s'appellent aussi le Bâton de Jean de Milan... Mais la plus belle de toutes les étoiles, maîtresse, c'est la nôtre, c'est
1. Tous ces détails d'astronomie populaire sont traduits de l'almanach provençal qui se publie en Avignon.
l'Étoile du berger qui nous éclaire à l'aube quand nous sortons le troupeau, et aussi le soir quand nous le rentrons.
Nous la nommons encore Maguelonne, la belle Maguelonne qui court après Pierre de Provence (Saturne) et se marie avec lui tous les sept ans.
- Comment ! berger il y a donc des mariages d'étoiles ?
- Mais oui, maîtresse.
Et comme j'essayais de lui expliquer ce que c'était que ces mariages, je sentis quelque chose de frais et de fin peser légèrement sur mon épaule. C'était sa tête alourdie de sommeil qui s'appuyait contre moi avec un joli froissement de rubans, de dentelles et de cheveux ondés. Elle resta ainsi sans bouger jusqu'au moment où les astres du ciel pâlirent, effacés par le jour qui montait. Moi, je la regardais dormir, un peu troublé au fond de mon être, mais saintement protégé par cette claire nuit qui ne m'a jamais donné que de belles pensées.
Autour de nous, les étoiles continuaient leur marche silencieuse, dociles comme un grand troupeau ; et par moments je me figurais qu'une de ces étoiles, la plus fine, la plus brillante ayant perdu sa route, était venue se poser sur mon épaule pour dormir...

[ledinhduc]

Cám ơn anh Moa đã đem về cho nguyên bản tiếng Pháp của câu chuyện dễ thương này...ngày xưa học tiếng Tây là sinh ngữ phụ với thầy PHChuong năm lớp 10 và 12 và với cô Tuyền năm lớp 11. Tuy đươc dạy và học rất kỹ nhưng bây giờ cũng đã quên quá nhiều rồi. Giờ phải để hai bản Việt và Pháp cạnh nhau để thử coi còn nhớ được bao nhiêu văn phạm và ngữ vựng của tiếng Lang Sa đây....