Gửi: Fri Oct 02, 2020 10:10 am Tiêu đề: Những điều mà chúng ta có thể lạc quan về vaccine COVID-19
Những điều mà chúng ta có thể lạc quan về vaccine COVID-19
Năm 2021 càng đến gần, càng có nhiều người đặt câu hỏi liệu cuộc chạy đua vaccine COVID-19 có chính thức ngã ngũ vào thời điểm đó hay không.
Dựa trên kinh nghiệm chăm sóc bệnh nhân và tiến hành nhiều nghiên cứu khác nhau về dịch COVID-19, bác sĩ William Petri, chuyên viên về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Virginia nhận định, vaccine sẽ có mặt trong vòng năm tháng nữa. Ông đã chỉ ra những lý do tại sao chúng ta có thể lạc quan về điều này.
Hệ thống miễn dịch của con người
Theo bác sĩ Petri, có tới 99% tổng số trường hợp COVID-19 phục hồi mà virus được loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể bệnh nhân.
Dù một số bệnh nhân COVID-19 vẫn còn lưu giữ một lượng nhỏ virus trong cơ thể tới 3 tháng kể từ thời điểm mới nhiễm bệnh, nhưng hầu hết những trường hợp này đều không còn khả năng truyền virus cho người khác ở thời điểm sau khi nhiễm bệnh 10 ngày.
Vì thế, điều chế vaccine phòng COVID-19 sẽ dễ dàng hơn so với các bệnh truyền nhiễm khác mà hệ thống miễn dịch của con người không thể tự chữa khỏi, như HIV. Do virus SARS-CoV-2 không có khả năng biến đổi đột ngột như virus HIV, nên chúng dễ dàng bị hệ thống miễn dịch hoặc vaccine làm vô hiệu hóa hơn.
Kháng thể ngăn ngừa các protein biến đổi
Virus cần protein biến đổi mới có thể bám dính, xâm nhập vào tế bào cơ thể người để sinh sôi, phát triển. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, những kháng thể đơn dòng, được tạo ra trong các phòng thí nghiệm, có khả năng nhận diện, vô hiệu hóa các protein biến đổi và ngăn chặn quá trình phát triển của virus SARS-CoV-2 trong tế bào, giống như những kháng thể được tạo ra từ hệ thống miễn dịch của con người.
Cho đến nay, có ít nhất 7 công ty trên thế giới đang phát triển các loại kháng thể đơn dòng để điều trị COVID-19. Các loại kháng thể này đang được thí nghiệm lâm sàng, nhằm kiểm soát khả năng ngăn ngừa việc truyền bệnh từ các bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 tới những người tiếp xúc gần với họ.
Hầu hết các loại vaccine phòng COVID-19 đang được thí nghiệm lâm sàng đều chứng minh có khả năng tạo ra các kháng thể đơn dòng chống lại protein biến đổi trên bề mặt virus SARS-CoV-
Điểm yếu của protein biến đổi
Protein biến đổi của virus SARS-CoV-2 có nhiều đặc điểm mà các kháng thể có thể tận dụng và vô hiệu hóa, đây là tín hiệu tốt. Với nhiều điểm yếu như vậy, virus SARS-CoV-2 sẽ khó có thể kịp biến đổi đột ngột để trốn tránh được vaccine.
Nhiều đoạn trong một protein biến đổi cần phải thay đổi liên tục để tránh bị trung hòa với các kháng thể gây ức chế biến đổi. Nếu có quá nhiều thay đổi, các protein biến đổi đột ngột sẽ thay bị đổi kết cấu và không còn khả năng liên kết với ACE2, một loại enzym đóng vai trò then chốt trong việc xâm nhập vào tế bào cơ thể người.
Tính an toàn của vaccine
Tính an toàn của vaccine COVID-19 đang được tăng lên đáng kể, vì các nhà nghiên cứu đã hiểu biết hơn về những tác dụng phụ tiềm ẩn của vaccine và cách phòng ngừa chúng.
Trước đây, một trong hai tác dụng phụ thường thấy nhất của một số loại vaccine là “cơ chế tăng cường nhiễm trùng phụ thuộc kháng thể”. Tức là, kháng thể không có khả năng vô hiệu hóa được virus, mà lại tạo điều kiện để chúng xâm nhập vào các tế bào thông qua một thụ thể chỉ dành riêng cho kháng thể.
Tác dụng phụ thứ hai là kháng thể gây dị ứng và dẫn đến viêm phổi, từng xảy ra ở những người được tiêm vaccine virus hợp bào hô hấp (RSV) vào những năm 1960. Điều này rất nguy hiểm vì tình trạng viêm nhiễm các khoang không khí trong buồng phổi sẽ dẫn đến tình trạng khó thở.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu hiện nay đã có phương thức điều chế vaccine để tránh xảy ra những tác dụng phụ kể trên.
Hình: paho.org (Pan American health Organization)
Số lượng vaccine
Chính phủ Mỹ hiện hỗ trợ phát triển một số loại vaccine COVID-19 khác nhau thông qua Chiến dịch Warp Speed. Mục tiêu của chiến dịch này là cung cấp 300 triệu liều vaccine an toàn và hiệu quả đến tay người dân Mỹ, sớm nhất là vào tháng 1 năm 2021.
Bên cạnh đó, chính phủ Mỹ cũng cam kết đầu tư $8 tỷ cho việc phát triển 7 loại vaccine COVID-19 khác nhau. Chỉ cần một trong số các loại vaccine này được kiểm chứng an toàn và hiệu quả trong các giai đoạn thí nghiệm lâm sàng, thì ngay lập tức nó sẽ được phân phối trên toàn nước Mỹ trong năm 2021.
Qua các giai đoạn thí nghiệm
Cho đến nay, ba loại vaccine COVID-19 của công ty dược Mordena (Mỹ), Đại học Oxford (Anh) và công ty CanSino (Trung Cộng) đều đã vượt qua hai giai đoạn thí nghiệm với những kết quả khả quan. Lượng kháng thể sinh sản từ các loại vaccine này đều cao gấp hai đến bốn lần lượng kháng thể sinh sản từ những người nhiễm COVID-19 mới bình phục.
Hiện tại, các loại vaccine do Moderna liên kết sản xuất với Viện Y tế Quốc gia Mỹ, và do Oxford kết hợp với công ty dược AstraZeneca sản xuất, đã bắt đầu thí nghiệm giai đoạn III vào tháng 7 vừa qua. Các loại vaccine COVID-19 khác sẽ bắt đầu được thí nghiệm giai đoạn III trong vòng vài tuần tới.
Quá trình sản xuất
Chiến dịch Warp Speed đang tài trợ tiền cho việc sản xuất hàng triệu liều vaccine COVID-19 ở quy mô kỹ nghệ trên toàn nước Mỹ, trước cả khi các nhà nghiên cứu chứng minh được tính hiệu quả và an toàn của chúng.
Ưu điểm của chiến dịch này là một khi vaccine COVID-19 được kiểm chứng là an toàn sau các thí nghiệm ở giai đoạn III, một kho dự trữ vaccine có sẵn sẽ được phân phối ngay lập tức, mà không ảnh hưởng tới quá trình đánh giá một cách đầy đủ về tính an toàn và hiệu quả của chúng.
Đây là một cách tiếp cận thận trọng hơn so với cách tiếp cận của Nga, khi vaccine sẽ được chích ngừa quy mô cho người dân trước cả khi được kiểm chứng là an toàn và hiệu quả sau các đợt thí nghiệm giai đoạn III.
Phân phối vaccine
Nhà phân phối vaccine lớn nhất ở Mỹ là Công ty McKesson đã được CDC ký hợp đồng phân phối vaccine COVID-19 đến các địa điểm trên toàn nước Mỹ, nhất là các phòng khám và bệnh viện.
Với những yếu tố kể trên, bác sĩ William Petri tin rằng trên thực tế, vào cuối năm 2020, thế giới sẽ biết những loại vaccine COVID-19 nào được chứng minh là an toàn, hiệu quả và sẽ được sử dụng để chích ngừa cho dân chúng trên toàn cầu vào năm 2021.
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn