TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Sống cùng hay cạnh tranh với trí thông minh nhân tạo? Có không ít nhà khoa học tin rằng, cuộc cách mạng kỹ nghệ lần thứ tư của toàn nhân loại, sẽ do chính trí thông minh nhân tạo khởi xướng. Khả năng rất cao là một phần những đứa trẻ sinh ra ở thế hệ Z (sinh ra từ năm 1995-2009) và phần lớn thế hệ Alpha (2010 – 2025), thậm chí là các thế hệ sau đó nữa, không chỉ cạnh tranh với nhau, mà còn phải cạnh tranh với cả trí thông minh nhân tạo. Mỗi đứa trẻ ở thời đại này, vừa được sinh ra là đã phải bước vào cuộc đua của học vấn và nghề nghiệp. Bản thân là bố mẹ, chúng ta biết mình cần phải định hướng trẻ ngay từ những ngày đầu, nhằm mong cho chúng có được tương lai tốt đẹp. Thế nhưng xã hội và kỹ thuật thay đổi với tốc độ vô cùng nhanh chóng, đặc biệt với sự xuất hiện của robot và trí thông minh nhân tạo hay còn gọi tắt là AI (Artificial Intelligence), dự đoán sẽ làm thay đổi mạnh kết cấu lao động của xã hội trong tương lai. Có không ít nhà khoa học tin rằng, cuộc cách mạng kỹ nghệ lần thứ tư của toàn nhân loại, sẽ do chính AI tạo nên. Robot arm Chỉ trong vài năm gần đây, hệ thống tự động đang dần thay thế con người trên rất nhiều lĩnh vực, dù là trong nhà máy hay trong văn phòng. Trong nhà máy, những máy móc tự động có năng xuất cao hơn nhưng về lâu về dài lại ít tốn kém hơn việc thuê nhân công, thế nên chủ công ty đang có khuynh hướng sẽ thay thế máy móc dần vào tất cả các bộ phận sản xuất. Trong văn phòng, việc trí thông minh nhân tạo được đưa vào để phân tích các dữ liệu tài chính, làm các bài tính nhanh, xuất biểu đồ, dự đoán và đề xuất phương án đầu tư hay kinh doanh đã không còn là chuyện chỉ có trên phim ảnh. “Mười năm qua, mọi thứ hướng về việc xây dựng một thế giới di dộng. Trong 10 năm tới, chúng ta sẽ chuyển sang một thế giới với trí thông minh nhân tạo dẫn đầu,” ông Sundar Pichai, giám đốc điều hành của Google đã từng chia sẻ vào tháng 10 năm 2016. Theo một phúc trình của Narrative Science vào năm 2015 dựa trên khảo sát 235 nhân viên cấp cao ở Mỹ, họ tìm thấy có đến 38% các công ty đang sử dụng kỹ thuật AI vào những công việc hằng ngày, 34% tới 44% sử dụng AI như một công cụ để kiểm soát các hoạt động “từ máy móc đến máy móc”, cũng như hỗ trợ toàn bộ nhân viên trong doanh nghiệp nếu có xảy ra lỗi kỹ thuật mà không cần thông qua IT. Tính cho đến cuối năm 2017, đã có hơn 61% các doanh nghiệp lớn trên thế giới ứng dụng kỹ thuật trí thông minh nhân tạo vào hệ thống của họ, theo nghiên cứu của Narrative Science. Elon Musk, nhà sáng lập của Tesla đã dự đoán rằng AI và hệ thống tự động sẽ thay thế phần lớn nguồn lao động trong xã hội. Khả năng rất cao là một phần những đứa trẻ sinh ra ở thế hệ Z (sinh ra từ năm 1995-2009) và phần lớn thế hệ Alpha (2010 – 2025), thậm chí là các thế hệ sau đó nữa, không chỉ cạnh tranh với nhau, mà còn phải cạnh tranh với cả trí thông minh nhân tạo. Chính vì vậy, những định hướng ngành nghề của thế hệ trẻ sẽ có rất nhiều thay đổi trong tương lai. Phát triển khả năng sáng tạo, tại sao không? Cho dù kỹ thuật có tân tiến như thế nào, cũng khó để lập trình được cho máy móc, hoặc thậm chí là trí thông minh nhân tạo có được những cảm xúc như loài người. AI có thể học và bắt chước hành vi nếu như được lập trình sẵn, điều đó có nghĩa là chúng sẽ phải phân tích dữ liệu xem hoàn cảnh đó thì nên biểu hiện vui, hay biểu hiện buồn. Nếu nói như vậy, thì đó không hẳn là cảm xúc, mà chỉ là biểu hiện. Các nhà khoa học đã làm rất nhiều nghiên cứu và nhận ra rằng máy móc không cách nào có thể chịu tải nổi quá trình giải quyết dữ liệu kinh khủng tương tự như bộ óc con người. Giáo sư Phil Maguire của Đại học Quốc Gia ở Ireland, đã từng chia sẻ với tờ The Daily Mail UK, ông cho rằng ý thức không thể được tạo ra trong một bộ máy vật lý, hoạt động trong thời gian hữu hạn chỉ dựa trên một bộ nhớ rất hạn chế. “Nó không nhất thiết có nghĩa là bộ óc con người có ma thuật, sự trao đổi chất gì gì đấy kì bí trong óc. Chỉ cơ bản là nó quá phức tạp, vượt khỏi khả năng của các nhà khoa học để đảo ngược và phân tích nó,” ông nói. Thế nên các lĩnh vực ngành nghề sáng tạo như nhà văn, họa sĩ, ca sĩ, thợ chụp ảnh hay thiết kế, v.v... có thể vẫn còn là những lối đi khá rộng mở dành cho thế hệ trong tương lai. Các ngành nghề sáng tạo, nghệ thuật vốn dĩ là những thứ mà con người luôn có thế mạnh. Bởi vì loài người khác với đa số động vật, và dĩ nhiên là khác với máy móc vì chúng ta có cảm xúc. Chính từ những cảm xúc đó đã khơi nguồn sáng tạo. AI doesn't have feeling Quản lý con người Khả năng cao là con người không thể để robot hay AI ngồi vào vị trí quản lý bộ phận nhân sự. Dù rằng máy móc hay AI có thể giải quyết rất lẹ làng các loại hồ sơ, phân tích dữ liệu để nhận ra đối tượng nào phù hợp cho công việc. Hay giải quyết các bộ phận lương bổng, chế độ cho nhân viên rất nhanh chóng. Tuy nhiên chúng không thể có được những nhận định rất chủ quan như con người, khi thế mạnh của chúng ta vẫn là cảm xúc và cảm giác. Con người có sự cảm thông và có khả năng lý lẽ, mà robot hay AI không đủ khả năng để giải quyết được những vấn đề thuộc hàng ‘cấp cao’ như thế. Chí ít, thì vị trí này vẫn có thể là một phương án nghề nghiệp cho tương lai. Nếu không cạnh tranh được với chúng, thì phải làm chủ chúng Con người tạo ra AI, dẫu trong tương lai, AI có thể tự phát triển trí thông minh của mình và vượt trội so với loài người, thì các nhà sáng tạo vẫn luôn có cách để khống chế và sử dụng AI. Thế nên, nếu không phải là một người có thiên hướng nghệ thuật, thì bạn có thể định hướng theo cách ngành khoa học, toán học, kỹ thuật, để làm chủ chính cuộc chơi mà chúng ta đã khơi ngòi. Bộ óc loài người mới thực sự là thứ phức tạp nhất mà không có một loại máy móc hay AI nào có thể bắt chước được. Tuy nhiên, tất cả những điều trên cũng vẫn chỉ là những dự đoán về một tương lai chưa có gì có thể nói chắc chắn. Minh Phuong