Từ cái vi-tế sinh ra cái thô
Đoạn sau đây trích ra từ The Upanishads, vol. IV, của Swami Nikhilananda (1895-1973) (1), nxb Ramakrishna-Vivekananda Center, New York, fourth printing, 2005.
The birth of the gross from the subtle
- Bring me a fruit of that nyàgrodha (banyan) tree. (2)
- Here it is, venerable Sir. ”
- Break it.
- It is broken, venerable Sir. ”
- What do you see there?
- These seeds, exceedingly small, venerable Sir. ”
- Break one of these, my son.
- It is broken, venerable Sir. ”
- What do you see there?
- Nothing at all, venerable Sir. ”
The father said: ”That subtle essence, my dear, which you do not perceive there – from that very essence this great nyagrodha arises, Believe me, my dear. Now, that which is the subtle essence – in it all that exists has its self. That is the True. That is the Self. That thou art (3), Svetaketu.
Chhàndogya Upanishad ; VI. xii. 3. trang 316
(Chāndogya-upaniṣad छान्दोग्य-उपनिषद्)
Tạm dịch:
Từ cái vi tế sinh ra cái thô
- Mang cho ta một trái của cây nyàgrodha.
- Dạ thưa đây.
- Bổ nó ra.
- Dạ thưa bổ rồi.
- Con thấy gì trong đó?
- Dạ thưa, những cái hạt, rất là nhỏ.
- Bổ ra một cái hạt này, con trai của ta.
- Thưa cha, bổ nó rồi.
- Con thấy gì trong đó?
- Thưa cha, không có gì cả.
Người cha nói: ”Con ơi, cái tinh chất vi tế con không nhận ra đó – chính là cái tinh chất mà đại thụ nyàgrodha đã mọc lên. Hãy tin cha, con ạ. Giờ đây, cái tinh chất vi tế trong trái đó hiện hữu trong tất cả, có cái ngã của nó. Đó là Chân lý. Đó là Ngã. Cái đó chính là con, Svetaketu ạ.
Chú giải (ĐKP):
(1) Xem tiểu sử ở bài trước.
(2) Banyan: Có thể gọi là cây VẢ, cây SUNG; một loại cây ở vùng nhiệt đới mà gốc gác từ Ấn Độ; thường ngụ ý một loài cây rất lớn.
(3) That thou art (Phạn: TAT TVAM ASI तत् त्वम् असि): cái đó chính là ngươi – từ-ngữ rất thường gặp trong triết học Vedànta của Ấn Độ; thừơng được gọi là đại công thức (mahà-vàkya; महा-वाक्य) của chân lý được dẫn giải và biện minh rất thuyết phục trong các kinh Upanishad.
Tây đô, buổi trưa nắng đầu Hè,
May 22nd 2018
CHỮ ÍT TÌNH NHIỀU
भक्तिवेदन्तविद्यारत्न |