TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Bệnh thấp khớp Bệnh thấp khớp là một bệnh viêm kinh niên ảnh hưởng đến nhiều vùng cơ thể chứ không phải chỉ ở khớp xương như tên của nó. Ở một số người, bệnh này có thể gây tác hại trên một loạt các cơ quan, như da, mắt, phổi, tim và mạch máu. Thấp khớp xảy ra khi hệ thống miễn dịch của một người tấn công nhầm các mô cơ thể của chính mình. Các chứng viêm khác đi chung với bệnh thấp khớp có thể làm hư hại các bộ phận khác của cơ thể. Các loại thuốc mới hiện nay có thể giúp bệnh nhân rất nhiều so với trước kia nhưng bệnh nặng vẫn có thể đưa tới khuyết tật. Triệu chứng Gồm có: - Khớp xương bị sưng, nóng, đau - Các khớp xương bị cứng, nặng hơn vào buổi sáng và sau một thời gian không hoạt động - Mệt mỏi, sốt và giảm cân Bệnh thấp khớp thời gian đầu thuờng xảy ra ớ các khớp nhỏ - đặc biệt là các khớp gắn các ngón tay vào bàn tay hay các ngón chân vào bàn chân. Khi bệnh tiến triển xa hơn, các triệu chứng thường lan đến cổ tay, đầu gối, mắt cá chân, khuỷu tay, hông và vai. Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng xảy ra ở các khớp giống nhau trên cả hai bên của cơ thể. Khoảng 40 phần trăm bệnh nhân có các triệu chứng không liên quan đến các khớp ở các bộ phận sau đây của cơ thểÔ: da, mắt, phổi, tim, thận, tuyến nước bọt, mô thần kinh, tủy xương, mạch máu. Các triệu chứng có thể nặng nhẹ khác nhau, có thể xảy ra trong một thời gian rồi hết đi. Có những thời kỳ bệnh nặng lên, xen kẽ với những giai đoạn bệnh thuyên giảm tương đối, lúc này triệu chứng sưng và đau bớt đi hoặc biến mất. Theo thời gian, các khớp xương có thể biến dạng. Nguyên nhân Thấp khớp xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công các lớp màng hoạt dịch bao quanh khớp xương. Hiện tượng viêm làm lớp màng này dày lên và cuối cùng có thể phá hủy sụn và xương trong khớp. Các gân và dây chằng giữ khớp xương bị suy yếu và căng ra. Dần dần, các khớp xương biến đổi hình dạng và không thẳng hàng. Chưa hiểu được tại sao các tiến trình này bắt đầu, có thể có yếu tố di truyền. Các gene không thực sự gây ra bệnh nhưng có thể làm cho nạn nhân nhạy cảm hơn với các yếu tố môi trường - chẳng hạn như nhiễm vi trùng hay siêu vi - có thể gây ra bệnh. Các yếu tố nguy cơ Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm thấp khớp gồm có: - Giới tính. Phụ nữ dễ bị hơn nam giới. - Tuổi tác. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường bắt đầu trong độ tuổi từ 40 đến 60. - Bệnh sử gia đình. Nếu một thành viên của gia đình bị bệnh, bạn có thể nguy cơ cao mắc bệnh. - Thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ phát triển bệnh nhất là khi bạn có một yếu tố di truyền khiến dễ mắc bệnh. Hút thuốc cũng liên quan tới mức độ nghiêm trọng của bệnh. - Môi trường tiếp xúc. Mặc dù không chắc chắn và chưa hiểu rõ cơ chế, một số chất như abestos hoặc silica có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nhân viên cấp cứu tiếp xúc với bụi từ sự sụp đổ của Trung Tâm Thương Mại Thế Giới có nguy cơ cao mắc các bệnh tự miễn như thấp khớp. - Béo phì. Những người dư cân hoặc béo phì có nguy cơ khá cao mắc bệnh, đặc biệt là ở phụ nữ được chẩn đoán bệnh ở 55 tuổi trở xuống. Các biến chứng Loãng xương. Chính bệnh thấp khớp và một số loại thuốc điều trị viêm có thể làm tăng nguy cơ loãng xương, làm suy yếu xương và dễ bị gãy xương. Cục phong thấp. Những cục này thường nổi lên các vùng nhô ra dễ bị va chạm (điểm áp lực), chẳng hạn như khuỷu tay. Tuy nhiên, chúng có thể nổi lên ở bất cứ nơi nào trong cơ thể, bao gồm cả phổi. Khô mắt và miệng. Bệnh nhân thấp khớp dễ bị hội chứng Sjogren, một rối loạn làm giảm lượng ẩm trong mắt và miệng. Nhiễm trùng. Chính căn bệnh và nhiều loại thuốc chữa bệnh có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch, dẫn đến dễ bị nhiễm trùng. Thành phần cơ thể bất thường. Tỷ lệ chất béo thường cao hơn ở những người bị thấp khớp, ngay cả ở những người có chỉ số khối cơ thể bình thường (BMI). Hội chứng carpel tunnel. Nếu bệnh xảy ra ở cổ tay, hiện tượng viêm có thể đè nén các dây thần kinh ở các bàn tay và các ngón tay gây ra hội chứng này. Vấn đề tim mạch. Thấp khớp có thể làm tăng nguy cơ xơ cứng và nghẽn động mạch cũng như viêm màng bọc quanh trái tim. Bệnh phổi. Bệnh nhân bị tăng nguy cơ viêm và gây sẹo các mô phổi, có thể dẫn đến khó thở. Ung thư hạch. Viêm thấp khớp làm tăng nguy cơ ung thư hạch, một nhóm các bệnh ung thư máu phát triển trong hệ thống bạch huyết. Định bệnh Viêm thấp khớp có thể khó chẩn đoán ở giai đoạn đầu vì những triệu chứng ban đầu giống triệu chứng của nhiều bệnh khác. Không có xét nghiệm máu riêng hay một dấu hiệu thể lý riêng để xác định chẩn đoán. - Các xét nghiệm máu để định bệnh Những người bị viêm khớp dạng thấp thường có một tỷ lệ hồng cầu lắng (ESR) cao hoặc protein phản ứng C (CRP) cao, dấu hiệu của một tiến trình viêm trong cơ thể. Các thử nghiệm khác gồm có rheumatoid factor và anti- CCP. Điều trị - Không có thuốc điều trị riêng biệt cho bệnh viêm thấp khớp. Hiện nay có rất nhiều thuốc khác nhau và mới hơn được sử dụng để làm giảm bớt triệu chứng bệnh. Những loại thuốc này có thể nhắm vào những phần của hệ thống miễn dịch đã tạo ra phản ứng viêm gây tổn thương khớp và các mô. Những loại thuốc này cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. - Bác sĩ có thể gửi bạn tới các chuyên viên trị liệu thể lý hoặc nghề nghiệp để học những bài tập giúp giữ cho các khớp xương của bạn linh hoạt. Họ cũng có thể đề nghị những cách thức mới để làm việc hàng ngày giúp các khớp ít bị áp lực hơn. Ví dụ, nếu ngón tay của bạn bị đau, bạn có thể chọn dùng cánh tay để nhấc một vật gì lên. - Những thiết bị trợ giúp có thể giúp bạn làm việc dễ dàng hơn và tránh áp lực lên những khớp đau. Ví dụ, một con dao nhà bếp được trang bị với một tay cầm giống như cán cưa giúp bảo vệ khớp ngón tay và cổ tay. Một số công cụ, như móc nút áo, có thể giúp việc mặc quần áo dễ dàng hơn. Nên xem các cuốn mẫu quảng cáo và đến các cửa hàng cung cấp y tế để tìm nhưng thiết bị này. - Giải phẫu. Nếu thuốc không giúp ngăn chặn hoặc làm chậm tổn thương khớp, có thể phải cần đến giải phẫu để sửa chữa những hư hại hầu giúp khôi phục lại khả năng sử dụng khớp. Nó cũng có thể làm giảm đau và dị dạng. Nhưng giải phẫu có nguy cơ chảy máu, nhiễm trùng và đau đớn. Nên thảo luận kỹ về những lợi ích và rủi ro của giải phẫu với bác sĩ. Trị liệu khác Một số phương pháp điều trị khác có nhiều triển vọng cho bệnh thấp khớp bao gồm: - Dầu cá. Một số nghiên cứu đầu tiên cho thấy uống thêm dầu cá có thể làm giảm đau thấp khớp và bớt độ cứng khớp. Các tác dụng phụ có thể là buồn nôn, ợ hơi và hương vị tanh trong miệng. Dầu cá có thể ảnh hưởng đến các thuốc đang uống, nên hỏi bác sĩ trước khi uống. - Dầu thực vật. Các hạt giống hoa anh thảo, cây lưu ly và nho đen chứa một loại acid béo có thể giúp giảm đau và cứng khớp buổi sáng. Các tác dụng phụ có thể có là buồn nôn, tiêu chảy và tăng hơi. Một số loại dầu thực vật có thể gây tổn thương gan hoặc ảnh hưởng đến thuốc đang uống, nên hỏi bác sĩ của bạn trước. - Tai Chi. Liệu pháp này sử dụng các bài tập nhẹ nhàng và trải dài kết hợp với thở sâu. Nhiều người sử dụng tai chi để giảm căng thẳng trong cuộc sống của họ. Nghiên cứu cũng cho thấy tai chi có thể làm giảm đau. Khi được dẫn dắt bởi một huấn luyện viên có kiến ​​thức, tai chi thường an toàn. Nhưng không nên làm bất kỳ chuyển động nào gây đau. BS Nguyễn Thị Nhuận Nguồn: viendongdaily.com