SỬ DỤNG TỪ NGỮ THẬT LẠ LÙNG!
Hôm qua nhân đọc bài Bay Ngang Qua Diêm Vương Tinh của Hàm Châu trên nhật báo TUỔI TRẺ số ra ngày thứ sáu 17-7-2015 tôi thấy có câu này:
“... gọi Pluto là Diêm Vương tinh chứ không phải là sao Diêm Vương, bởi một lẽ rất giản đơn: sao (star) là thiên thể bức xạ ánh sáng, thế mà Pluto cũng như các hành tinh (planet) chỉ là những thiên thể phản xạ ánh sáng mặt trời mà thôi. Cũng tương tự như thế ta nên gọi Kim tinh, Mộc tinh... chứ không phải là sao Kim, sao Mộc... theo lối “dân dã” quen thuộc một thời chưa chuẩn xác! “
Tôi thấy “cha nội” này thật là dẻo mồm.
Trước 1975 tất cả các sách báo và tự điển đều viết là: Kim tinh, Mộc tinh v. v... chứ không bao giờ viết sao Kim, sao Mộc... cả.
Đơn cử nhé, mở Việt-Nam Tân Tự-Điển của Thanh Nghị (nxb Khai Trí, Saigon, 1964) ở trang 729 (cột bên phải) ghi rõ KIM TINH: Hành tinh mà mình thường gọi là sao Hôm hoặc sao Mai, nhỏ hơn Quả đất một ít và đi vòng Mặt trời mất 224 ngày 16giờ19 hay MỘC TINH: Hành tinh lớn nhất trong Thái dương hệ (sđd. tr. 902 cột bên trái).
Hay Việt-Nam Tự Điển của Lê Văn Đức & cùng một nhóm văn hữu soạn, Lê Ngọc Trụ hiệu đính (nxb Khai Trí, Saigon, 1970) ở trang 688 (cột bên trái), chép KIM TINH: Tên một hành tinh thuộc thái-dương-hệ, xoay quanh mặt trời mất 244 ngày mới giáp, gần mặt trời hơn quả đất (Vénus) ; hay MỘC TINH: Hành tinh lớn nhất trong thái dương hệ bằng bảy lần quả đất (Jupiter) (sđd. tr. 925 cột bân trái)
Rồi sau 1975, vì theo đường lối XHCN rất nhiều từ ngữ đã được sử dụng lâu đời từ trước bỗng nhiên bị đổi lại nghe rất “tréo nghoe” ; nói chi đâu xa, ngay trong câu trích dẫn trên, có từ ngữ giản đơn đấy! Thông thường ai cũng nói và viết là đơn giản cả. Bây giờ chính mấy ông (tức mấy tay viết báo XHCN) đã từng dùng chữ lung tung ben, loạn xà ngầu, lại bảo “theo lối dân dã một thời chưa chuẩn xác! ”. Thật hết biết.
Mai mốt đây, cũng chính mấy “cha nội” này sẽ đổi nữa cho mà xem. Này nhé: trước 1975 người ta đã dùng từ ngữ HỎA TIỄN không ai dùng TÊN LỬA như sách báo XHCN cả. Vì hai chữ này có nghĩa khác nhau xa, hãy xem nhé:
1- HỎA TIỄN Việt-Nam Tân Tự-Điển của Thanh Nghị (nxb Khai Trí, Saigon, 1964) ở trang 656 (cột bên phải) ghi HỎA TIỄN: Khí cụ phát động được phát đi bằng phản lực do sự đốt cháy của thuốc súng và dịch chất hỗn hợp: hỏa tiễn mang đầu đạn nguyên tử// hỏa tiễn liên lục địa.
Việt-Nam Tự Điển của Lê Văn Đức & cùng một nhóm văn hữu soạn, Lê Ngọc Trụ hiệu đính (nxb Khai Trí, Saigon, 1970) ở trang 618 (cột bên phải) ghi HỎA TIỄN: Loại khí giới phát minh từ thế chiến thứ hai, hình nhọn như mũi tên, trong có chất nổ mạnh để bắn vọt tới mục phiêu và nổ văng miểng; cũng dùng với nhiên liệu đặc thật nhẹ để đưa vệ tinh nhân tạo lên quỉ đạo.
2- TÊN Việt-Nam Tân Tự-Điển của Thanh Nghị (nxb Khai Trí, Saigon, 1964) ở trang 1216 (cột bên phải) ghi TÊN: Thẻ có mũi nhọn để vào cung, nỏ mà bắn: Tên treo đầu ngựa, pháo ran mặt thành (Đ. thị Điểm).
Việt-Nam Tự Điển của Lê Văn Đức & cùng một nhóm văn hữu soạn, Lê Ngọc Trụ hiệu đính (nxb Khai Trí, Saigon, 1970) ở trang 1382 (cột bên trái) ghi TÊN: Cây ốm dài mũi nhọn để lắp vào cung, vào nỏ mà bắn: cung tên, làn tên; Cậy người chuốt ná lau tên, Nhạn bay về đền công uổng danh hư. (Ca dao).
Bây giờ cứ dùng ra rả chữ TÊN LỬA thay vì phải dùng cho đúng là HỎA TIỄN. Ai cũng biết TÊN LỬA là vũ khí mà thời Tam Quốc bên Tàu các nước đánh nhau lấy tên có bùi nhùi châm lửa lắp vào cung (nỏ) để bắn vào thành của đối phương.
Sách báo XHCN không dùng từ ngữ Hán Việt mà khi sử dụng thì chẳng giống con giáp nào cả. Ví dụ: từ ngữ QUAN THUẾ (trước 1975; mà tiếng Anh gọi là Customs, Pháp là Douane), ai cũng biết là loại thuế đánh vào các hàng hóa nhập từ một nước khác qua đường hàng hải, hàng không và đường bộ; vì tự ngữ QUAN có nghĩa là cửa rồi, rất chính xác. Bây giờ không dùng Quan Thuế mà lại là HẢI QUAN, y chang như Tàu bây giờ đang sử dụng! HẢI: biển; như vậy chỉ có đánh thuế vào hàng hóa nhập qua cửa biển sao!?
Ôi, nhiều lắm, nếu viết hết có thể thành một luận án tiến sĩ ngữ học đấy!
Tây đô, chiều mưa 18-7-2015
ĐKP |
Trang Bìa
Photo Albums
Trợ giúp
Tìm kiếm
Thành viên
Nhóm
Ghi danh
Lý lịch
Đăng Nhập
