TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Một tâm trí tĩnh lặng có thể làm chậm lão hóa và ngăn ngừa ung thư Thiền định và chính niệm có thể giúp cải thiện tuổi thọ và giảm cơ hội phát triển ung thư bằng cách tăng độ dài của telomere. Sẽ như thế nào nếu ai đó nói bạn rằng trì hoãn quá trình lão hóa và giảm nguy cơ ung thư và những căn bệnh khác có thể đơn giản như làm chậm tâm trí của bạn? Các nghiên cứu cho thấy rằng thiền định và chính niệm có thể giúp cải thiện tuổi thọ và giảm khả năng có thể phát triển ung thư và các căn bệnh kinh niên khác bằng cách tăng độ dài của những telomere. Mặc dù những nghiên cứu này được trộn lẫn nhưng chúng vẫn có tính nhất quán về những kết quả phát giác được. Độ dài của telomere có thể cho biết tuổi sinh học và nguy cơ bệnh Telomere (telomere) là cái nắp bảo vệ ở cuối nhiễm sắc thể. Telomere cũng là DNA và các protein cần cho sự sao chép DNA và sự ổn định nhiễm sắc thể. Telomere bảo vệ nhiễm sắc thể khỏi sự thoái biến, kết dính với nhau (mà sẽ phá hủy hay trộn lẫn tin tức di truyền), và lão hóa tế bào. Chúng hơi giống những mẫu thừa nhựa ở dây giày và có tác dụng giữ cho các nhiễm sắc thể khỏi bị tước. Sau cùng, tuổi đời (chronological age) của chúng ta là một yếu tố dự báo chính xác về bệnh tật và tử vong; tuy nhiên, yếu tố này có khoảng thay đổi rộng về lúc bắt đầu bị bệnh và tử vong khác nhau giữa những người khác nhau. Các nhà nghiên cứu đã điều tra và khảo sát những đánh dấu tiềm năng tuổi sinh học cùng với nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng chúng, một trong số đó là độ dài của telomere. Độ dài của telomere ngắn đi với tuổi đời và có thể là dự đoán sớm của một số bệnh kinh niên bao gồm cao huyết áp, vữa xơ động mạch, tiểu đường type 2, ung thư, bệnh tim mạch (không phụ thuộc độ tuổi), giảm nhận thức, và sa sút trí tuệ. Telomere của bạn ngắn hơn có thể chỉ ra tuổi sinh học của bạn già hơn và nguy cơ bị bệnh cao hơn. Căng thẳng và trầm cảm kinh niên có thể khiến telomere ngắn đi nhanh hơn Những yếu tố khác bao gồm giấc ngủ kém, hút thuốc lá, tiêu thụ rượu quá mức, và lối sống ngồi một chỗ có thể khiến telomere ngắn đi nhanh hơn. Tuy nhiên, trí lực của bạn cũng có thể có vai trò trong quá trình này. Các nghiên cứu cho thấy rằng căng thẳng kinh niên và trầm cảm dường như cũng là một yếu tố khiến cho telomere ngắn đi. Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ có mức độ căng thẳng cao nhất có telomere ngắn hơn bình thường tương đương với “ít nhất một thập niên tuổi thêm vào so với phụ nữ có mức độ căng thẳng thấp.” Điều này có thể cung cấp manh mối về vai trò của căng thẳng trong sự khởi đầu của các căn bệnh liên quan tuổi tác. Một nghiên cứu khác khảo sát những người phụ nữ khỏe mạnh, trẻ tuổi đang ở trong tình trạng căng thẳng kinh niên có telomere ngắn hơn so với những người có mức độ căng thẳng thấp hơn trong cuộc đời của họ. Ngay cả sự nhận thức về căng thẳng cuộc sống có thể liên quan tới độ dài telomere ngắn hơn. Các nhà khoa học cũng tìm thấy những mối quan hệ tương tự giữa người chăm sóc và kiểm soát chứng sa sút trí tuệ. Những nghiên cứu khác đã khám phá rằng các telomere bị ngắn đi ở những người gặp chứng trầm cảm là chủ yếu và với những người có tình trạng kinh tế xã hội thấp hơn. “Căng thẳng kinh niên dường như làm telomere yếu đi và gây ra chứng viêm, đặt chúng ta vào nguy cơ các căn bệnh liên quan lão hóa,” Elissa Epel, Tiến sĩ, giáo sư và phó chủ tịch khoa Khoa học hành vi và tâm thần tại Đại học California cho biết.. bà cũng là đồng tác giả nhiều nghiên cứu về thiền định, căng thẳng và sinh học về telomere. Thiền định có thể kéo dài telomere Nghiên cứu cho thấy rằng thói quen lối sống lành mạnh có thể giúp telomerase (một enzyme tế bào bảo vệ độ dài telomere) khỏe mạnh, tác dụng tế bào khỏe mạnh, duy trì telomere, và nối dài telomere. Đặc biệt là, những thói quen về lối sống như ăn cách ăn uống Địa Trung Hải và luyện tập có thể giảm căng thẳng sinh lý- hormone căng thẳng, viêm và căng thẳng oxy hóa, “[chúng]” quan trọng trong ngăn chặn bệnh tật và làm chậm lão hóa sinh học,” Epel nói. Các nghiên cứu cũng đề nghị rằng thiền định có thể là một yếu tố lối về sống lành mạnh thêm vào mà có thể ảnh hưởng độ dài của telomere một cách tích cực. Tuy nhiên, các nhà khoa học khá là không chắc chắn rằng làm thế nào thiền định liên kết với sự kéo dài telomere vào lúc này. Nghiên cứu có tên “Thiền định Zen, độ dài của telomere, và vai trò của kinh nghiệm về lòng trắc ẩn và né tránh” so sánh với độ dài telomere của nhóm chuyên viên thiền định Zen nhóm cùng số người tham gia không thiền định trước đây. Nhóm so sánh người không thiền định bao gồm bạn bè và người thân của những người chuyên thiền định. Những người không thiền định có cùng thói quen lối sống với các chuyên viên thiền định và có thể so sánh liên quan đến giới tính, tuổi tác và nhóm dân tộc. Tất cả người tham gia nghiên cứu từ 18 đến 65 tuổi. Hệ gen DNA từ cả hai nhóm được thu thập để đo lường telomere. Các nhà khoa học khám phá rằng nhóm những người thiền định có độ dài telomere dài hơn và phần trăm telomere ngắn thấp hơn những người không thiền định trong nhóm so sánh. Nhóm chuyên viên thiền định có độ dài trung bình telomere là 10.82kb (kilobytes) so với những người không thiền định, mà có độ dài telomere là 9.94kb. Thêm nữa, tỷ lệ mắc bệnh của telomere ngắn thì thấp hơn đáng kể ở nhóm chuyên viên thiền định hơn những người không thiền định. Mười tám nghiên cứu gần đây khác đã khảo sát sinh học telomere liên hệ với thiền định. Một nghiên cứu lát cắt ngang cũng thấy rằng telomere dài hơn ở những người thiền định có kinh nghiệm với những người không thiền định. Phần còn lại của những nghiên cứu tập trung vào thiền định có tác dụng trên hoạt động telomerase (enzyme giúp tái cấu tạo telomere) hay độ dài telomere. Chín trong 11 nghiên cứu hoạt động telomerase tìm thấy rằng thiền định tăng hoạt động telomerase. Tuy nhiên, chỉ hai trong số chín nghiên cứu đo độ dài telomere ở những người tham dự. Không có nghiên cứu khác cho thấy bất kỳ sự tăng trưởng thực nào ở độ dài telomere. “Nhiều nghiên cứu về thiền định và những thực hành tâm – thân khác đề xuất rằng họ có thể giảm sưng đau, hay sự biểu lộ gene liên quan chứng sưng,” Epel nói. “Một vài nghiên cứu gợi ý chúng ảnh hưởng biểu lộ gene của những gene điều chỉnh ty lạp thể, telomere hay telomerase. Theo cách này, chúng có thể làm chậm sự lão hóa tế bào chúng ta, nếu thực hành dần dần.” Thiền định làm chậm lão hóa Vậy những nghiên cứu này có ý nghĩa gì với một người bình thường? Bước đầu tiên chúng ta có thể làm cho cuộc khỏe mạnh hơn và tăng tuổi thọ là gì? Loại thiền định nào chúng ta nên làm và trong bao lâu? “Chính niệm là bước đầu tiên đến nhiều cách thêm vào mà chúng ta có thể giảm căng thẳng,” Epel nói. “Chính niệm giúp chúng ta chú ý đến cảm xúc của chúng ta, và điều hòa cảm xúc cho tốt hơn (gọi tên cảm xúc để chế ngự cảm xúc). Chúng ta chú ý đến căng thẳng trong cơ thể chúng ta. Khi chúng ta ở trong những môi trường dễ chịu, chúng ta có thể mở các giác quan và để cho cơ thể chúng ta giảm căng thẳng. Tâm trí chúng ta sẽ theo đó mà điều chỉnh.” “Đó là những thực hành tâm – thân có thể giúp giảm viêm,” Epel nói. Bà nói rằng thực hành thiền định phù hợp tùy thuộc vào điều mà người ta tìm kiếm và họ thích cái gì. “Mọi người sẽ có những ý kiến khác nhau nhưng đều đồng ý với nhau về những ích lợi sức khỏe mà thực hành thân-tâm đem lại như làm chậm hơi thở, phục hồi sự chú ý và làm tăng hoạt động hệ thần kinh đối giao cảm.” Theo bà Epel, hầu hết nghiên cứu đều đề nghị thực hành thiền định hàng ngày ít nhất 20 phút, tuy nhiên thời gian thiền định hàng ngày bao lâu cũng đều có ích lợi. “Trong thực tế, lời khuyên hiện tại là làm bất cứ điều gì bạn sẽ làm – ngay cả khi chỉ có 5 phút một ngày. Điều đó thật ý nghĩa! ” Epel nói. “Thời điểm và độ dài tốt nhất cho bạn là bất cứ điều gì bạn sẽ làm, miễn là bạn thực hành một cách đều đặn. Bạn có thể thay đổi trạng thái căng thẳng của cơ thể chỉ trong vài phút. Và đúng là, lâu hơn thì tốt hơn.” Heather Lightner Ngọc Thuần biên dịch