TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Greenland Băng hà trong hẻm vịnh Prince Christian Sound. (Hình: Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt) Chúng tôi đến Greenland, lục địa băng giá thuộc Đan Mạch, bằng tàu. Sau hai ngày tàu nhổ neo xuyên qua Biển Labrador, nằm giữa bán đảo Labrador và Greenland, tàu bắt đầu tiến vào Prince Christian Sound. Prince Christian Sound là một hẻm vịnh nhỏ, hai bên núi, tạo ra từ mấy triệu năm trước do băng hà tan chảy, băng hà nạo mặt đất thành thung lũng xuống thấp, rồi nước biển tràn vào, tạo thành con sông nước mặn dài 62 dặm. Vì đây thuộc Bắc Băng Dương nên khí hậu lạnh, tuyết quanh năm phủ núi, làn băng đá dù đã tan nhiều trong mùa Hè, thế nhưng những núi băng hà vẫn hiện diện nơi đây từ nhiều triệu năm trước, che phủ giữa những ngọn núi cao, thỉnh thoảng đá bị vỡ ra, rơi xuống nước ầm ĩ như bom nổ (gọi là calving). Những mảnh băng lớn rơi xuống nước trở thành băng đảo và những tảng băng vụn rải rác khắp nơi trôi nổi trên hẻm vịnh. Tàu chạy thật chậm vì vịnh hẹp và để tránh băng đảo, dù không nhiều nhưng cũng khiến mọi người hí hửng, chạy quanh quất tìm vị trí chụp hình. Dù hôm nay trời nắng tốt, nhiệt độ chỉ 50°F (10°C) và gió hơi mạnh nên làm mọi người đi xiêu vẹo, cười ngặt nghẽo trên boong tàu; khi chụp hình thì tóc như mây bay gió cuốn. Hai bên bờ, những núi đá cao liên tiếp bên nhau, đá núi có khi màu xám, khi màu đỏ hồng tùy vị trí. Suối nước nhiều vô kể, nhiều hình trạng cũng như dung lượng nhưng thác nào cũng đẹp. Có một lúc chúng tôi xuống lại phòng, mở cửa ra lan can, để mấy cái máy trên bàn, muốn nghĩ ngơi một chút, thế nhưng cảnh đẹp cứ liên tiếp hiện ra và chúng tôi cứ nhấp nhổm ra vô chụp hình hoài không chán. Thành phố Nanortalik ở Greenland. (Hình: Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt) Tàu vào hẻm vịnh chừng 5 giờ, tôi thấy một khu làng mạc với những cái nhà nho nhỏ, đủ màu sắc, kiến trúc theo kiểu Na Uy. Thành phố nép mình dưới chân núi, nhà dựng trên những khoảng đất bằng hoặc trên đá. Aappilattox được thành lập năm 1922; đến năm 2010 thì dân số được 132 người, họ sống bằng nghề săn bắn hoặc chài lưới. Muốn đến Aappilattox, phải đi bằng trực thăng hay đường biển. Tàu tiến sâu vào hẻm vịnh, hai bên hai dãy núi cao, mây trắng giăng giữa hai triền núi như chiếc cầu mây, trên trời xanh lơ sáng lòa ánh nắng. Có những băng hà tuyệt đẹp chạy thẳng từ núi xuống, tàu quay vòng 360° cho hành khách thưởng thức, nên dù cho bạn ngồi trên lan can phòng ngủ, bạn vẫn có dịp chụp hình cả hai bên. Có một khoảng biển, dòng nước đổi màu, một bên xanh thẩm một bên trắng nhạt, nằm kế bên nhau. Thấy lạ, tôi chụp bốn năm tấm ảnh, sau này tìm hiểu mới biết rằng màu trắng nhạt là dòng nước do băng hà tan chảy, chứa đựng nhiều khoáng chất và bùn nên rất chậm hòa nhập. Thêm một lý do nữa là vì hai dòng nước chảy: một dòng ra biển và một dòng từ trên núi xuống, gần như thẳng góc, tạo ra một đường ranh tuy ngoằn ngoèo nhưng vẫn thấy rõ là 90°. Có vài băng đảo lớn màu trắng và xanh lơ nổi giữa hẻm vịnh, chúng tôi mê mải chụp ảnh đủ khía cạnh. Tôi thầm nghĩ chắc người dân xứ này nhìn khách du lịch như những người nhà quê lên tỉnh, say sưa chi mà nhìn ngắm mấy tảng băng lạnh lẽo và cục mịch kia, có người lại bỏ ra cả trăm đô la, thuê tàu nhỏ ra gần để sờ và nếm băng đảo. Băng đảo thường thì không mặn vì tách ra từ băng hà trên núi, do nước mưa đông lạnh. Sau vài giờ thăm viếng băng hà, băng đảo và nhiều quang cảnh hùng vĩ khác hai bên hẻm vịnh, tàu từ từ chạy ra khỏi hẻm vịnh và khoảng 5 giờ 30 phút chiều thì chúng tôi ra biển lại, hướng về thành phố Nanortalik. Một căn nhà tại Nanortalik. (Hình: Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt) Tàu thả neo tại vịnh Nanortalik. Vì cầu tàu nhỏ, các tàu lớn buộc phải đưa hành khách vào bờ bằng các con thuyền vận chuyển nhỏ. Loại thuyền nhỏ này thường cập ngay phố chính, dễ dàng đi vòng vo mua sắm, dạo chơi, ăn uống, ngồi cà phê ngắm kẻ đi qua, người đi lại. Nhất là có dịp tận hưởng cái không gian mới và môi trường mới của một miền đất không phải quê hương của mình. Nanortalik có nghĩa là “Nơi các con gấu trắng tìm đến,” là thành phố thuộc miền Nam Greenland, trên đảo Nanortalik. Mặc dù với tên như vậy, nhưng ngày nay những con gấu trắng rất ít khi xuất hiện; chỉ thấy du khách mặc áo lạnh dày cộm còn to hơn cả mấy con gấu, đi lù đù khắp phố. Thành lập năm 1770, Nanortalik do người dân Inuit lập nên. Dân số 1,337 người khi được kiểm tra vào năm 2013. Dân địa phương sống bằng nghề bắt cua, cá hoặc săn chim và hải cẩu. Từ mùa Xuân cho đến cuối mùa Hạ, nhiều cá voi xuất hiện trên biển quanh vùng. Nanortalik không lớn nhưng nếu bạn là nhiếp ảnh gia thì bạn có thể khám phá ra nhiều góc cạnh để chụp ảnh đẹp, ngoài ảnh nghệ thuật bạn còn có thể chụp ảnh kỷ niệm tuyệt vời cho người thân. Sáng hôm nay, trời tốt, nhiệt độ khoảng 43°F (6°C), gió nhẹ nên đi bộ rất thoải mái. Chúng tôi men theo những con đường nho nhỏ trong làng, trên triền đồi, hoa dại nở đủ màu, phủ kín mặt đất, len lỏi giữa khe đá, trườn lên các bậc thềm nhà... Nhiều căn nhà gỗ đơn sơ sơn màu hồ thủy, vàng, lục, đỏ nằm cheo leo trên gành đá hoặc cô độc giữa ngọn đồi nho nhỏ. Khung cảnh vô cùng quạnh quẽ, nên thơ trong vùng hoa dại. Vài căn nhà cheo leo gần sát biển, vách bạc phếch, trầy tróc vì thời tiết, sóng biển đầy bọt trắng xô dập dưới chân các tảng đá xám, trông rất u sầu, hoài cảm. Những nơi du khách thường lai vãng là Bảo Tàng Viện ngoài trời, nhà thờ Nanortalik, du khách có thể thuê thuyền đi quanh vùng vãng cảnh và thăm băng đảo. Thành phố Qaqortoq ở Greenland. (Hình: Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt) Thấy một ngọn đồi đá dễ trèo, tôi lội bộ đến thì khám phá ra một vùng nghĩa địa xưa, nhiều ngôi mộ cũ kỹ chìm khuất trong hoa dại hoặc vài tấm bia mòn trơ với hình thánh giá giản dị và vô danh. Leo lên đỉnh đồi, tôi ngồi nghỉ mệt, nhìn xuống thành phố, tôi thấy khu nghĩa địa mới nằm ngay dưới chân đồi, chung quanh là nhà cửa màu sắc tươi tắn rải rác khắp nơi. Các chiếc tàu du lịch to tướng trong vịnh và khu tàu nhỏ của thành phố. Núi cao chập chùng mây trắng và làng Nanortalik trải rộng chung quanh với nhà cửa tí hon. Tôi ngồi im lắng nghe, cảm nhận thiên nhiên và nỗi yên bình thấm nhập vào tâm hồn cùng với làn gió biển mơn man. Tàu nhổ neo vào lúc 6 giờ chiều, trời còn sáng nên sau khi chụp ảnh tảng băng đảo lớn và hoàng hôn trên biển, chúng tôi sửa soạn đi ăn tối và tham dự buổi hòa nhạc. Sau đó, tàu chúng tôi thả neo trong vịnh Qaqortoq. Qaqortoq có nghĩa là “trắng” dịch ra từ tiếng thổ ngữ. Nhưng trái ngược lại, thành phố trắng này lại là một thành phố rực rỡ màu sắc. Dân số 3,089, kiểm tra năm 2016, là thành phố lớn thứ tư của Greenland. Qaqortoq có một bệnh viện 18 giường và 59 nhân viên làm việc, phục vụ cho cả ba làng: Eqalugaarsuit, Saarlog và Qassimiut. Thành phố có sân bay trực thăng, dùng trong trường hợp khẩn cấp. Đây là một hải cảng chuyên về thương mại, sửa chữa tàu biển và bảo tồn, chế biến hải sản như cá và tôm. Có một hãng thuộc da hải cẩu lớn và nổi tiếng tên là Great Greenland. Vào thăm công xưởng, tôi thấy áo khoác và nhiều thứ trang phục khác bằng da hải cẩu màu thật đẹp, mềm mại như nhung, nhưng cũng thật đắt tiền. Nhờ sống tại miền Nam California, khí hậu ôn hòa ấm áp nên tôi có đủ lý do để từ chối tiêu tiền mua áo da hải cẩu. Theo đường chính ven biển, tôi rẽ xuống “town square,” nơi có viện bảo tàng và đài phun nước. Đài này tên là Mindebronden, xây từ năm 1932, quanh đài có tượng mấy con cá voi phun nước. Đây cũng là nơi du khách thích đến chụp ảnh kỷ niệm. Thấy mấy ông cụ người địa phương (Inuit) ngồi tán dóc trên băng ghế ven đường, có con chó trắng lớn mập lông xù quanh quẩn một bên, tôi vội vã chụp vài tấm ảnh trước khi con chó chạy đi chơi chỗ khác. Khu chợ cá ở thành phố Qaqortoq. (Hình: Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt) Đi qua cầu ngang dòng suối nhỏ, tôi tiến đến một khu chợ cá. Trong chợ chỉ có cái phòng trống, không thấy gì hấp dẫn nhưng ở ngoài sân, dưới cái chòi lớn, ngư phủ đặt một cái bàn dài, trưng bày các loại cá tươi mới chài được hôm nay. Trên bàn có con dao lớn và cái cân, khách hàng đến lựa cá, nếu con cá lớn thì người bán sẽ chặt ra miếng nhỏ rồi cân cho khách. Có cả thịt hải cẩu và cá voi, nhiều loại cá tôi không biết tên vì thấy nó rằn ri lạ lắm, da có đốm như da beo. Tôi ghé thăm nhà thờ Vor Frelser Kirke xem nội điện, sau đó tôi theo con đường đất, dẫn lên một triền đồi thấp. Một phía bên đường là vách núi, đoạn đường này gọi là “Stone and Man.” Dọc theo đường này, bạn sẽ được chiêm ngưỡng 30 tác phẩm nghệ thuật bằng đá hoặc hình tạc trên vách núi do họa sĩ và điêu khắc gia địa phương hay từ Bắc Âu đến. Từ vị trí của “Stone and Man” nhìn về thành phố, nhà xây nhiều cao độ khác nhau trên sườn đồi, màu sắc vui tươi. Ngồi sau bụi hoa dại, dùng những đóa hoa làm tiền cảnh, tôi chụp hình thành phố Qaqortoq xinh tươi trong ánh sáng dịu dàng của mùa Hè tại South Greenland. Chưa mệt đủ, chúng tôi quyết định trèo lên phố núi để khám phá ra khung cảnh mới. Quá trưa, ngừng lại một tiệm bán cà phê, ngồi xuống cái bàn gỗ mộc mạc ngoài sân, chúng tôi dùng buổi ăn trưa giản dị, ngắm cảnh vịnh dưới chân đồi, lắng nghe tiếng gió lùa rì rào trên hoa, cỏ và mấy con chim biển gọi nhau. Từ từ chầm chậm đi xuống, thêm một dặm đường đổ dốc, chúng tôi chụp ảnh nhà cửa, bông hoa... Ngang một công xưởng thấy năm sáu người đang cuốn một cái lưới khổng lồ, tôi ngừng lại xin phép chụp ảnh, mấy cụ ngư phủ tươi cười vẫy tay chào. Trước khi xuống bến, tôi ghé lại ngắm nghía một vài tác phẩm nghệ thuật làm bằng sừng hươu và xương cá của các nghệ sĩ đang bày bán dưới mấy tấm bạt. Tôi mua mấy đôi bít tất có chữ Greenland về cho cháu, gần mười đô la một đôi tất bé tí. Tại đây, họ dùng tiền Krone của Đan Mạch và cả Mỹ kim hoặc thẻ tín dụng! Tôn Nữ Thu Nga/Người Việt Nguồn: nguoi-viet