TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG :: Xem chủ đề - TIẾN TRÌNH SỐNG VÀ CHẾT
TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG
Nơi gặp gỡ của các Cựu Giáo Sư và Cựu Học Sinh Phan Rang - Ninh Thuận
 
 Trang BìaTrang Bìa   Photo Albums   Trợ giúpTrợ giúp   Tìm kiếmTìm kiếm   Thành viênThành viên   NhómNhóm   Ghi danhGhi danh 
Kỷ Yếu  Mục Lục  Lý lịchLý lịch   Login để check tin nhắnLogin để check tin nhắn   Đăng NhậpĐăng Nhập 

TIẾN TRÌNH SỐNG VÀ CHẾT

 
Gửi bài mới   Trả lời chủ đề này    TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG -> Tâm Linh
Xem chủ đề cũ hơn :: Xem chủ đề mới hơn  
Người Post Đầu Thông điệp
SNOW WHITE



Ngày tham gia: 29 Oct 2007
Số bài: 3689

Bài gửiGửi: Tue Aug 18, 2009 10:05 pm    Tiêu đề: TIẾN TRÌNH SỐNG VÀ CHẾT

TIẾN TRÌNH SỐNG VÀ CHẾT

Nghiên Cứu Phật Học - Kinh Nghiệm Sống Chết

Viết bởi Sri Swami Rama
Tứ đế của đức Phật đã dạy chúng ta là cuộc đời là đau khổ, sự đau khổ của chúng ta là có nguyên nhân, chúng ta có thể chấm dứt những khổ đau và có những phương cách để chấm dứt chúng. Giải thoát trong Phật giáo là sống đúng, để đi qua cuộc đời một cách vui vẻ, hữu ích. Con đường giải thoát đòi hỏi chúng ta phải đối mặt với lòng ham muốn, và dính mắc là nguyên nhân đưa đến khổ đau.
Để giải thoát khỏi những khổ đau, ta đừng bám víu vào thân, của cải vật chất hay người khác. Ta cần phải nhớ rõ điều này. Việc giảm bớt dần, rồi đi đôi đến dứt bỏ hẳn nhữngám víu đó, không có nghĩa là chúng ta phải quay lưng lại với cuộc đời, từ bỏ hết niềm vui trong cuộc sống, làm cho cuộc đời chúng ta nghèo nàn, mất ý nghĩa sống. Trái lại là khác. Khi không vướng mắc, bám víu vào thứ gì, cuộc đời ta sẽ thêm ý nghĩa, hạnh phúc hơn. Ta sẽ biết cho, biết nhận và cởi mở hơn với tất cả. Bám víu có nghĩa là nắm chặt, giữ lấy, không buông thả. Nên khi cái chết đến, tất cả những nắm giữ sẽ bị giằng ra khỏi tầm tay chúng ta.

Tiến Trình Sống Và Chết
Sri Swami Rama
Diệu Liên dịch
Cái chết cũng tự nhiên như sự Sống, cũng đầy mầu nhiệm và huyền diệu như sự Sống.
Chúng ta cần hiểu về cái Chết để biết Sống, ngược lại ta phải thông hiểu suốt về sự Sống, để hiểu về cái Chết. Chết không phải là sự cao chung của cuộc đời, nó là sự gián đoạn của một dòng chảy. Cái Chết giống như là một bến đỗ, một trạm dừng, một nơi chúng ta xuống tàu để chuẩn bị cho nhiều chuyến đi khác.
Nói thế không phải để làm giảm ý người của vấn đề sinh tử. Chúng ta đã sống như thế nào, nói cách khác đi là sư lựa chọn chuyến tàu để chúng ta bước chân lên, sẽ quyết định tâm trạng của chúng ta khi tói bến, sẽ sửa soạn cho chuyến đi sắp tới của chúng ta. Chúng ta có thể đã chọn một con tàu rụt rạt, nhơ nhuốc, hay một con tàu bóng loáng. Có thể chúng ta đã chọn một chuyến tàu đầy thú vui, cám dỗ, với các cô gái nhảy, các trò chơi, với bao mời mọc của tiền tài và danh vọng. Chúng ta sẽ đau khổ biết bao khi phải rời chuyến tàu đó nếu như chúng ta đã bị dính mắc vào các thú vui hưởng thụ xác thịt. Mặt khác, có thể chúng ta đã chọn một chuyến tàu chở ta qua bao nhiêu cảnh thiên nhiên đẹp đẽ bên đường, một chuyến tàu mà khi đỗ bến, chúng ta khoan khoái đứng dậy từ giã nó không quyến luyến.
Đừng dính mắc
Chỉ có thân xác chúng ta, cái áo che cho tâm thức chúng ta khi sống ở đời bị hủy hoại. Tâm thức ta không hề bị hủy hoại.
Làm sao ta không buồn khi ta phải mất đi những gì chúng ta yêu thích ở cõi đời. Khi người thân ta mất, hãy thương xót, nhưng đừng để sự khổ đau về mất mát kéo dài đến phủ lấp cuộc đời ta.
Quá đau khổ là u mê. Vì sự mất mát, cái chết là điều không tránh khỏi. Vì thế, ở nhiều Tôn giáo, nhiều tập quán văn hóa đã đề ra thời gian dành cho tang chế. Thí dụ, người Do Thái tỏ lòng thương tiếc người chết bằng cách ở trong nhà suốt 7 ngày, họ không ra đường trừ khi khẩn cấp. Họ không cạo râu, không cắt tóc hay mặc đồ mới. Họ còn không được ngồi trên ghế hay mang giầy. Trong 7 ngày, họ chiêm nghiệm về nỗi đau khổ của mình.
Chúng ta đau khổ vì sự ra đi của người thân và sợ cho chính cái chết của mình. Kiếp con người là là một vòng tròn của đến và đi của Sinh và Tử. Sự mất mát thân xác không phải là tất cả. Tâm vẫn tồn tại, vì thế đau khổ kéo dài quá hạn định là u mê.
Nếu con người quá coi trọng những mất mát, thì cái chết là một nỗi ám ảnh lớn lao, khủng khiếp của họ. Với họ, cái chết là sự tận cùng của tất cả, là nỗi đau khổ khôn tả. Nhưng nếu chúng ta biết buông bỏ những gì đã qua, đã mất, dầu nó là của cải vật chất, hay thân bằng quyến thuộc, và chỉ chú trọng vào sự trường tồn của tâm thức, thì cái chết không còn đáng sợ nữa. Đó chỉ là một ngã rẽ, một sự thay áo. Hãy thương xót nhưng chớ kéo dài quá nỗi đau khổ. Lời khuyên này có thể áp dụng cho tất cả mọi thứ mất mát khác: tình yêu, hạnh phúc, gia đình, công việc làm, bạn bè, nhà cửa. . . Hãy đau khổ nhưng rồi bước tới.
Sợ chết, nỗi đau khổ vì chết chóc gây ra do ta bám víu vào những thứ bên ngoài chúng ta như thân xác, danh vọng. Ta luôn tìm cách chiếm đoạt của cải, tình cảm... trong đời như một cách để phủ nhận cái chết, để trốn tránh phải đối mặt với thực tại là cuộc đời này chỉ tạm bợ. Sự dính mắc, cái ý nghĩa là chúng ta không thể sống thiếu những thứ đó càng làm cho cái chết càng trở nên thêm khủng khiếp. Trong khi tính cách vô thường sẵn có trong mọi vật, trong mọi tương quan tình cảm càng làm cho sự thay đổi, mất mát điều không thể tránh khỏi. Sự thay đổi, sự huỷ hoại, mất mát... không làm cho con người thức tỉnh, trái lại làm cho họ thêm sợ. Họ sợ mất mát của thân xác, tư tưởng, của cải, tương quan tình cảm.
Chìa khoá để giải thoát khỏi những đau khổ này là buông bỏ mọi dính mắc.
Tứ đế của đức Phật đã dạy chúng ta là cuộc đời là đau khổ, sự đau khổ của chúng ta là có nguyên nhân, chúng ta có thể chấm dứt những khổ đau và có những phương cách để chấm dứt chúng. Giải thoát trong Phật giáo là sống đúng, để đi qua cuộc đời một cách vui vẻ, hữu ích. Con đường giải thoát đòi hỏi chúng ta phải đối mặt với lòng ham muốn, và dính mắc là nguyên nhân đưa đến khổ đau.
“Ai là người không dính mắc, sẽ không có đau khổ, sợ hãi. Lòng ham muốn khiến chúng ta đau khổ, lòng ham muốn khiến chúng ta sợ hãi, người không ham muốn sẽ không đau khổ, bớt sợ hãi” (Phật ngôn)
Bám víu vào ngoại cảnh
Từ khi còn nhỏ, chúng ta đã được huân tập là hạnh phúc được đo lường bằng những của cải, tương quan tình cảm ta có thể chiếm hữu được. Nên khi vật chất bị đánh mất, liên hệ tình cảm thay đổi, con người trở nên đau khổ. Chúng ta đã gắn chặt mình với những hình ảnh, tình cảnh nào đó, nên chúng ta đau khổ khi mất chúng. Chúng ta nghĩ thân xác này là chính chúng ta, nên ta đau đớn khi có bệnh hoạn, già nua; hoặc khi nhìn người khác bệnh hoạn, già nua, chúng ta cũng thấy đau khổ.
Sự đau khổ là dấu hiệu của sự mất thăng bằng trong đời sống. Sự đau khổ khi mất mát của cải vật chất, sự thay đổi tình cảm, hư hoại cơ thể, nói với ta điều gì? Có thể đơn giản là bản chất cuộc đời là như thế. Chúng ta có mặt ở cõi đời, đấu tranh giành giựt để đạt được những gì ta nghĩ là ta cần có, và đau khổ trên con đường tìm kiếm chúng. Hết chuyện. Nhưng thật vô nghĩa, nếu cuộc đời chỉ có thế. Nếu bạn cảm thấy đau ở chân, cái đau báo cho bạn biết chân bạn bị nhiễm trùng, bạn có chỉ dùng vai nói: “Ơi đời là vậy mà. Có chân thì phải có đau.” Nếu thế, sự nhiễm trùng sẽ lan tràn cơ thể, làm chúng ta mất mạng sống. Như thế thật vô lý. Con người sẽ biết cái đau đã báo hiệu một bộ phận nào đó bị tổn thương, cần được chữa trị. Con người sẽ biết cái đau là một vấn đề cần được giải quyết. Cũng thế, những đau khổ trong cuộc đời có lẽ là dấu hiệu cảnh báo với chúng ta, rằng cách chúng ta cảm nhận về của cải vật chất, liên hệ tình cảm, tư duy cơ thể... không đúng.
Chính ta lệ thuộc vào của cải vật chất, con người, tình cảm, thân thể chúng ta. Chúng ta tưởng chúng chính là chúng ta, và bám víu vào chúng. Khi chúng ta bị hư hoại, hay mất mát chúng ta cảm thấy đau khổ. Chính sự bám víu này, cùng với u mê, là nguyên do đưa đến sự sợ chết. Càng bám víu ta càng sợ chết. Ai biết buông thả biết rằng không cái gì thuộc về mình, biết rằng thân chúng ta chỉ có một phương tiện người ấy được giải thoát khỏi sự sợ hãi.
Thế nào là bám víu hay đồng hóa ta với điều gì đó? Bám víu có nghĩa là chúng ta nghĩ rằng chúng ta cần có điều kiện gì đó để hiện hữu. Đó là sự chấp ngã. Nói cách khác là: “Tôi là người quan trọng, nên tôi cần có chiếc xe này. Chiếc xe này là của tôi, làm chủ chiếc xe này chứng tỏ là tôi giàu có, thành công ở đời, chiếc xe này giúp tôi xác định chính tôi.” Hay: “Tôi cần gắn bó với người phụ nữ này. Không có cô ta tôi sẽ không có hạnh phúc. Nếu cô ta bỏ tôi, tôi sẽ ngã gục, cuộc đời tôi sẽ mất hết ý nghĩa.” Người ta còn bám víu vào cả một tư duy nào đó. Thí dụ, trong văn hoá Mỹ, từ nhỏ người ta đã giáo dục con cái là phải có thứ này, thứ kia mới là có một cuộc sống xứng đáng. Mẫu cuộc đời đó là sinh ra, lớn lên có một gia đình hạnh phúc, sống trong những ngôi nhà gạch trắng, bao bọc bởi những vòng rào bằng hoa, có những đứa con hiếu thảo. Ước vọng của mọi người là làm sao để tậu được những căn nhà rộng lớn, có được hai chiếc xe, có được căn nhà thứ hai và những nơi nghỉ mát, và được hưu trí sớm. Những ướt vọng này đã được xã hội mớm cho họ, gầy mầm cho họ và khi họ không đạt được những điều này, họ trở nên khốn khổ. Họ nghĩ là cuộc đời đã bạc đãi họ.
Đó là bạn đã đồng hóa mình với ngoại vật. Bạn đã tự vẽ ra mình, tự đồng hoá mình với những mẫu người sống trong các ngôi nhà sạch sẽ, sang trọng và có một cuộc đời hoàn hảo. Bạn nghĩ đó mới chính là bạn. Nhưng sự thật không phải thế. Đừng bám víu vào các hình ảnh này. Hãy sống như cuộc đời dẫn dắt chúng ta với những thăng trầm của nó.
Cũng thế, khi chúng ta sân si, chúng ta nghĩ: “Tôi giận.” Nói rằng “Tôi giận” là tự đồng hoá mình với tình cảm giận, là nghĩ rằng tình cảm đó là chúng ta. Tình cảm không phải là chúng ta. Là con người chúng ta có khả năng khả năng giận dữ, có cảm thọ giận, nhưng tất cả các cảm thọ đó không phải là chúng ta.
Cũng thế, thân chúng ta không phải là chúng ta. Chúng ta có thân. Chúng chỉ là phương tiện. Ta nói: “Tôi cao thước sáu, tóc đen, da trắng.” Nhưng đó không phải là chúng ta. Vậy mà có ai chê gì về dáng vẻ bề ngoài của ta, thì ta thấy đau khổ. Chúng ta hoảng sợ khi nhận ra cơ thể của chúng ta trở nên già nua, chậm chạp.
Hầu hết chúng ta đều bám víu vào thân, đồng hoá thân và chúng ta. Do đó ta trở nên sợ hãi khi nghĩ đến mất thân, tức là mất đi cá thể và sự hiện hữu của mình. Bao giờ chúng ta còn chưa thức tỉnh, chúng ta còn sợ hãi cái chết. Chúng ta còn là nô lệ của sự sợ hãi.
Cũng thế, ai bám víu vào của cải, vật chất, nhà cửa, quần áo, nữ trang, tiền bạc, người đó càng sợ mất chúng. Vì chúng đồng hoá với họ, mang đến cho sự hãnh diện, ý nghĩa trong cuộc sống. Lại có người bám víu vào người khác, họ đồng hoá tình cảm gắn bó là họ. Họ sợ cái chết của mình sẽ cướp mất đi tình cảm đó. Họ sợ cái chết của người họ thương cũng vì cùng một lý do.
Để giải thoát khỏi những khổ đau, ta đừng bám víu vào thân, của cải vật chất hay người khác. Ta cần phải nhớ rõ điều này. Việc giảm bớt dần, rồi đi đôi đến dứt bỏ hẳn những bám víu đó, không có nghĩa là chúng ta phải quay lưng lại với cuộc đời, từ bỏ hết niềm vui trong cuộc sống, làm cho cuộc đời chúng ta nghèo nàn, mất ý nghĩa sống. Trái lại là khác. Khi không vướng mắc, bám víu vào thứ gì, cuộc đời ta sẽ thêm ý nghĩa, hạnh phúc hơn. Ta sẽ biết cho, biết nhận và cởi mở hơn với tất cả. Bám víu có nghĩa là nắm chặt, giữ lấy, không buông thả. Nên khi cái chết đến, tất cả những nắm giữ sẽ bị giằng ra khỏi tầm tay chúng ta. Càng nắm chặt sự giằng co, xé rời càng dữ dội, nỗi đau cùng bội phần, nếu chúng ta đi qua cuộc đời với hai bàn tay mở rộng, không nắm giữ thì dầu cái chết có đến chúng ta cũng sẽ ung dung tự tại, không luyến tiếc, níu kéo gì.
Tuy nhiên, không phải tự dưng một buổi sáng thức giấc là chúng ta có thể buông thả hết mọi vướng mắc. Cần phải tu tập cả đời. Cần phải thức tỉnh từng giây phút mới làm được việc đó, vì có biết bao quyến rũ, cám dỗ trong cuộc đời để chúng ta lại rơi vào sự dính mắc.
Ngã vào đời
Cái chết có phải là sự tận cùng của cuộc đời? Có phải tử thần là ma quỷ trong bóng tối, rình mò đến bất chợt phủ lấy chúng ta không báo trước?
Theo triết gia Đông phương, chết không phải là sự tận cùng của đời sống. Cơ thể ta ngưng hoạt động, các duyên hợp (trong không gian và thời gian) tan rã. Nhưng tâm thức không mất. Hiểu như thế thì cái chết không quá đen tối, khủng khiếp. Cái chết cũng tự nhiên như sự sống, cũng diệu kỳ và tốt đẹp như nhau. Tử cũng như Sinh đều dẫn đến sự sống, sự phát triển.
Nhìn dưới khía cạnh đó, con người do duyên hợp (trong không gian và thời gian) vì một nhân duyên nào đó. Giống như trồng trọt ngoài đồng, phải đợi đúng lúc, đúng nơi để gieo mầm. Nhưng khi xong việc rồi, không có lý do gì để nấn ná ngoài ruộng. Rồi đến giai đoạn chờ đợi cho hạt nảy mầm, lớn lên. Lúc lúa đã chín, cây đã cao, ta lại ra đồng vì một mục đích khác, ở một thời điểm khác. Cuộc đời con người cũng thế, chúng ta sinh ra để sửa soạn, phân bón cho một mảnh đất vào một thời điểm nào đó, rồi lại ra đi, chờ khi đến mùa gặt hái lại trở về.
Người ta có thể nói về cuộc đời con người như một căn duyên, như một năng lực, một kết hợp của không gian, thời gian. Nguồn năng lực đó không thể bị huỷ diệt, nó chỉ có thể được luân chuyển. Con người đến một khoảng thời gian, không gian nào đó, rồi lại ra đi, đến một nơi khác. Triết lý phương Đông cho rằng nghiệp lực của con người dẫn dắt con người từ nơi này đến nơi khác, vì mục đích này hay mục đích khác, trong khoảng thời gian hay khỏang thời gian khác.
Dù ít dù nhiều, chết vẫn là mối đe doạ của chúng ta.
Giây phút từ giã cuộc đời là giây phút trọng đại khi con người chiếu rọi lại tất cả những gì đã xảy ra trong cuộc đời mình trong giây phút cuối: tất cả tình cảm, kỷ niệm, việc làm của cả một đời người được cô đọng lại, tạo thành một lực dẫn dắt ta đi. Năng lực đó mạnh mẽ đến nỗi nó có thể tạo hình cho cuộc đời mới của ta.
Chúng ta đã sống như thế cho tới giờ trước khi ra đi rất quan trọng.
Thử so sánh cái chết và giấc ngủ. Suốt ngày ta làm gì sẽ tác động đến giấc ngủ của ta. Nếu ta lên giường ngủ với bao hối tiếc, sợ hãi, bất mãn... thì giấc ngủ của ta sẽ bất ổn, và chắc chắn chúng sẽ ảnh hưởng đến cả ngày hôm sau của chúng ta. Những ước vọng chưa được thoả mãn của ngày hôm trước sẽ ám ảnh ngày kế tiếp. Hay đúng hơn một ngày mới đã bị đánh mất vì những hồi tưởng của ngày vừa qua.
Trái lại, nếu ta đi vào giấc ngủ với một tấm lòng thoải mái, bằng lòng thì ngày hôm sau sẽ là một ngày mới mẻ đón nhận chúng ta. Hãy sống trọn vẹn cho ngày hôm nay và đừng vướng mắc. Ngày mai là chuyện của ngày mai. Mỗi ngày có nhiệm vụ và mục đích riêng của nó.
Cũng vậy, con người đã sống một cuộc đời như thế nào thì sẽ ảnh hưởng đến giây phút lâm chung của họ thế ấy. Nếu cuộc đời của một người chỉ toàn sống bằng sợ hãi, ám ảnh thì giây phút lâm chung, sợ hãi còn tăng gấp vạn lần. Một người đã sống một cuộc sống vô lề lối thì cái chết cũng đến một cách vô lề lối. Một người không làm chủ đời mình, sống không có mục đích thì cái chết cũng không thể lường trước được.
Trái lại, một người đã sống cuộc đời nề nếp, kỷ luật không bám víu vào gì, sẽ ra đi một cách thong thả, như một người khách biết đã đến lúc chia tay. Mục đích của cuộc đời họ đã đạt, họ thản nhiên ra đi, biết rằng thực tại ở bên trong họ vĩnh hằng, không hề bị ảnh hưởng hay xao xuyến bởi người khác, bởi vật chất của cuộc đời mà họ sắp từ giã.
Sống hay chết cũng nằm trên vòng chuyển của bánh xe luân hồi. Hết vòng này lại đến vòng kia, nối tiếp nhau không ngừng...
(Dịch từ bản tiếng Anh Learning to die, trích từ Sacred Journer: Living Purpofully and dying gracefully, một quyển sách mới của Sri Swami Rama, sắp được xuất bản ở Mỹ.)
Về Đầu Trang
Trình bày bài viết theo thời gian:   
Gửi bài mới   Trả lời chủ đề này    TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG -> Tâm Linh Thời gian được tính theo giờ GMT - 4 giờ
Trang 1 trong tổng số 1 trang

 
Chuyển đến 
Bạn không có quyền gửi bài viết
Bạn không có quyền trả lời bài viết
Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn
Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn
Bạn không có quyền tham gia bầu chọn

    
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Diễn Đàn Trung Học Duy Tân